Qarao`zek rayoni Ma`deniat massivi jer maydanlarin suwg`ariwdi joybarlaw

Bu kitob O'zbekiston Respublikasi Qoraqalpog'iston hududidagi Qorao'zak rayonida qishloq xo'jaligi yerlarini sug'orishni loyihalashtirishga bag'ishlangan. Unda Orol dengizining qurishi natijasida yuzaga kelgan ekologik muammolar, yerlarning meliorativ holati, suv resurslaridan foydalanish, irrigatsiya tizimlari va texnikalari, dehqonchilikni rivojlantirish masalalari ko'rib chiqiladi. Loyiha talablariga javob beradigan irrigatsiya tizimini yaratish maqsadida suv tejovchi texnologiyalarni joriy etish, yerlarning sho'rlanishini kamaytirish, suv ta'minotini yaxshilash va dehqonchilik samaradorligini oshirish yo'llari muhokama qilinadi.

Asosiy mavzular

• Qorao'zak rayonining umumiy tavsifi: Rayonning geografik joylashuvi, iqlimi, gidrogeologik sharoitlari, yer resurslari, aholisi va qishloq xo'jaligi haqida ma'lumotlar beriladi. Orol dengizining qurishi va uning rayon iqtisodiyotiga ta'siri tahlil qilinadi.
• Yerlarning meliorativ holati: Rayondagi yerlarning sho'rlanish darajasi, grunt suvlari sathining o'zgarishi, yerlarning mexanik tarkibi va meliorativ holatini yaxshilash tadbirlari ko'rib chiqiladi.
• Sug'orish tizimlarini loyihalashtirish: Sug'orish tarmoqlarining joylashuvi, kanallar, gidrotexnik inshootlar, suv olish usullari va sug'orish texnikasi, suv sarfini hisoblash va suv tejovchi texnologiyalarni joriy etish masalalari muhokama qilinadi.
• Agrotexnik tadbirlar: Ekinlarni navbatlab ekish, fitomelioratsiya usullari, sho'rlanishga qarshi kurash choralari, sug'orish rejimini tanlash, ekinlardan yuqori hosil olish agrotexnikasi tavsiflanadi.
• Ekonomik baholash: Loyiha bo'yicha kapital qo'yilmalar, ishlab chiqarish xarajatlari, hosildorlik, mahsulot bahosi, foyda va rentabellik ko'rsatkichlari hisoblab chiqiladi. Yer resurslaridan samarali foydalanish iqtisodiy jihatdan asoslanadi.
• Mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi: Yer qazish ishlarida xavfsizlik qoidalari, kanal va transheyalarni qazishda ehtiyot choralarini ko'rish, zaharli kimyoviy moddalar bilan ishlashda xavfsizlik talablari va mehnatni muhofaza qilish qonun-qoidalari ko'rib chiqiladi.
• Atrof muhitni muhofaza qilish: Orol dengizi havzasida ekologik vaziyatni yaxshilash, suv resurslaridan oqilona foydalanish, tuproq eroziyasi va sho'rlanishning oldini olish bo'yicha tavsiyalar beriladi.