Mexanizm va mashinalar nazariyasi
Ushbu uslubiy qo‘llanma O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining talablari asosida tayyorlangan bo‘lib, Andijon mashinasozlik institutining mashinasozlik fakulteti talabalari uchun mo‘ljallangan. Qo‘llanma «Mexanizm va mashinalar nazariyasi» fanidan laboratoriya mashg‘ulotlarini bajarish uchun mo‘ljallangan bo‘lib, tekis va fazoviy mexanizmlarning strukturaviy analizini, bog‘inlarning inersiya momentlarini aniqlash, tishli g‘ildiraklarning asosiy parametrlarini hisoblash, aylanuvchi massalarni muvozanatlash, kulachokli mexanizmlarni analiz qilish va sintez qilish kabi mavzularni qamrab oladi.
Asosiy mavzular
- Tekis mexanizmlarning strukturaviy analizi: Mexanizmlarning turlari, tuzilishi va ularning strukturaviy sxemalarini tuzish, kinematik juftlarini belgilash, Assur gruppalarini aniqlash va mexanizmlar sinfini aniqlash usullari ko'rsatilgan
- Fazoviy mexanizmlarning strukturaviy analizi: Manipulyatorning qo`zg`aluvchan darajasini aniqlash va ulardagi kinematik juftlar sinflarini aniqlash usullari tushuntirilgan
- Bog'inlarning inersiya momentlarini aniqlash: Bog'inlarning inersiya momentlarini eksperimental usulda aniqlash, jumladan fizik mayatnik usuli yoritilgan
- Obkatkalash usuli bilan tish profilini yasash: Evolventa profilli tishlarni qirqish usullari, reyka yordamida nol va korreksiyalangan evolventa profilli tishlar qirqish jarayonlari bayon etilgan
- Evolventali tishli g'ildiraklarning parametrlarini aniqlash: Tishli g'ildiraklarning asosiy parametrlari, tishli mexanizmlarning turlari, tuzilishi va ularni kinematik tekshirish usullari ko'rsatilgan
- Aylanuvchi massalarni muvozanatlash: Aylanuvchi massalarning statik va dinamik muvozanatini ta'minlash usullari yoritilgan
- Kulachokli mexanizmlarning analizi: Kulachokli mexanizmlarning turlari, tuzilishi va ularni strukturaviy tahlili keltirilgan
- Kulachokli mexanizmlarning sintezi: Kulachokli mexanizmlarni loyihalash usullari, ya'ni kulachok profilini chizish bosqichlari bayon etilgan