Kattaqo’rg’on tumani gipsli bo’z tuproqlari sharoitida azotli o’g’itlarni g’o’za hosildorligiga ta’siri.
Ushbu kitob O'zbekiston qishloq xo'jaligi, xususan Samarqand viloyati sharoitida gipsli tuproqlarning meliorativ holatini yaxshilash va ulardan samarali foydalanish masalalariga bag'ishlangan. Kitobda gipsli tuproqlarning tarqalishi, tarkibi, xossalari, ularning qishloq xo'jalik ekinlariga ta'siri, shuningdek, meliorativ tadbirlar va azotli o'g'itlarning g'o'za hosildorligiga ta'siri kabi masalalar ko'rib chiqilgan. Kitob gipsli tuproqlarni o'rganish va ulardan foydalanish bo'yicha ilmiy izlanishlar olib borayotgan mutaxassislar, agronomlar va talabalar uchun foydali bo'lishi mumkin.
Asosiy mavzular
- Gipsli tuproqlarning tarqalishi, tarkibi va xossalari: Markaziy Osiyo, Qozog'iston va Kavkazorti respublikalarida gipsli tuproqlarning tarqalishi, ularning genezisi, klassifikasiyasi, tarkibi va xossalari haqida ma'lumotlar berilgan. Gipsning tuproqda hosil bo'lishi, manbasi va zonal tuproq paydo bo'lish jarayonlariga ko'ra turlicha bo'lishi tahlil qilingan. Shuningdek, gipsli tuproqlarning suv va tuz rejimi, qatlamning joylashish chuqurligi kabi xususiyatlari yoritilgan.
- Gipsli tuproqlarning qishloq xo'jalik ekinlariga ta'siri: Gipsli tuproqlarda o'simliklarning o'sishi va rivojlanishi uchun noqulay sharoitlar yaratilishi, jumladan, unumdorlik darajasining pastligi, sho'rlanganligi, oziqa elementlarining kamligi kabi omillar tahlil qilingan. O'simliklarni kalsiyga munosabatini hisobga olish, sug'orish rejimiga rioya qilish va o'g'itlardan to'g'ri foydalanishning ahamiyati ta'kidlangan.
- Gipsli tuproqlarda meliorativ tadbirlar: Gipsli tuproqlarning meliorativ holatini yaxshilash uchun zarur bo'lgan tadbirlar, jumladan, sug'orish texnikasiga rioya qilish, zovurlarni tozalash va ta'mirlash, sho'r yuvish ishlarini o'tkazish kabi masalalar ko'rib chiqilgan. Tuproq unumdorligini oshirish uchun organik va mineral o'g'itlardan foydalanishning ahamiyati ta'kidlangan.
- Azotli o'g'itlarning g'o'za hosildorligiga ta'siri: Gipsli och tusli bo'z tuproqlar sharoitida azotli o'g'itlarning turli normalari g'o'zaning o'sishi, rivojlanishi va hosildorligiga ta'sirini o'rganish natijalari keltirilgan. Azotli o'g'itlarning optimal me'yorini belgilash, ularni qo'llash usullari va samaradorligi tahlil qilingan.