Paxtachilik

Ushbu kitob paxtachilik faniga bag'ishlangan bo'lib, unda paxta yetishtirishning agrotexnik asoslari, biologik xususiyatlari, seleksiyasi va O'zbekiston sharoitida paxtachilikni rivojlantirish istiqbollari kabi masalalar yoritilgan. Kitob qishloq xo'jaligi sohasidagi talabalar, tadqiqotchilar va mutaxassislar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

• Paxtachilikning xalq xo'jaligidagi ahamiyati: Paxtachilik dehqonchilikning muhim tarmog'i ekanligi, g'o'zaning universal tola beruvchi ekin sifatidagi roli, undan olinadigan mahsulotlar va paxtachilikni rivojlantirish istiqbollari ko'rib chiqiladi.
• G'o'za o'simligining kelib chiqishi va jahon paxtachilik tarixi: G'o'zaning kelib chiqish markazlari, jahon paxtachilik tarixining asosiy bosqichlari va O'zbekiston hamda MDH mamlakatlarida paxtachilikning rivojlanishi tarixi o'rganiladi.
• G'o'za morfologiyasi: G'o'zaning tuzilishi, morfologik organlari (ildiz, poya, shox, barg, gul, ko'sak, chigit, tola) va ularning shakllanishi, tolaning texnologik ko'rsatkichlari hamda tashqi omillarning g'o'za organlarining shakllanishiga ta'siri yoritilgan.
• G'o'za biologiyasi: G'o'za tupining rivojlanish dinamikasi, gullash, meva tugishi, tashqi muhit omillariga (issiqlik, yorug'lik, nam, oziq elementlari) munosabati va foydali harorat tushunchasi ko'rib chiqiladi.
• G'o'za sistematikasi: Sistematika to'g'risida tushuncha, F.Mauer klassifikasiyasi, g'o'za madaniy turlarining tavsifi.
• G'o'za navlari: Nav to'g'risida tushuncha, navga sanoat va qishloq xo'jaligining talablari, navlarning xo'jalik belgilari bo'yicha guruhlanishi, nav almashinuv va yangilanuv hamda g'o'za navlarining tavsifi berilgan.
• Paxtachilikda almashlab ekish: Almashlab ekishning ahamiyati, o'tmishdosh ekinlar, almashlab ekish sxemalari va paxtachilik kompleksida almashlab ekish bo'yicha tavsiyalar keltirilgan.
• Tuproqni ekishga tayyorlash: Tuproqni ekishga tayyorlashning vazifalari, tuproqqa asosiy ishlov berish, tuproqqa erta bahor va ekin ekish oldidan ishlov berish.
• Chigit ekish: Urug'lik chigitga qo'yilgan talablar, ekish (muddati, usullari, me'yorlari, chuqurligi), to'liq nihol olish tadbirlari, yaganalash va tup son qoldirish masalalari yoritilgan.
• G'o'za qator oralig'iga ishlov berish: G'o'za qator oralig'iga ishlov berishning ahamiyati, kultivasiyaning muddati, ildiz sistemasi jarohatlanishiga g'o'zaning reaksiyasi va kultivator ishchi organlarini o'rnatish.
• G'ozani o'g'itlash: G'o'zaning o'sishi, rivojlanishi va hosildorligiga o'g'itlarning ta'siri, oziq elementlarining o'zaro nisbat va dozalari, o'g'itlash muddati va usullari ko'rib chiqilgan.
• G’ozani sug’orish: O'simlik xayotida suvning ahamiyati, rivojlanish fazalari bo'yicha sug'orish soni va me'yorlari, sug'orish texnikasi.
• G’ozani chilpish: Chilpishning ahamiyati, chilpishni o'tkazish muddati va chilpishni o'tkazish usullari.
• G'o'za defoliasiyasi, desikasiyasi va hosilni yig'ishtirish: G'o'za defoliasiyasi va desikasiyasining ahamiyati, usullari va muddatlari, defoliasiya va desikasiyada texnika xavfsizligi.
• G'o'za zararkunandalari va kasalliklari: G'o'za zararkunandalari va ularga qarshi kurash tadbirlari, g'o'za kasalliklari va ularga qarshi kurash tadbirlari.
• Uzun (ingichka) tolali g'o'za o'stirishning ba'zi xususiyatlari: Ingichka (uzun) tolali g'o'zaning morfologik, fiziologik va biologik xususiyatlari, o'sish va rivojlanishdagi xos belgilar, o'stirish texnologiyasining ba'zi bir xususiyatlari.
• G'o'zani intensiv (industrial) texnologiya asosida o'stirish: Intensiv (industrial) texnologiya haqida tushuncha, ahamiyati va elementlari, intensiv (industrial) texnologiyani joriy etish.