Назарий механика
Ushbu kitob "Nazariy mexanika fanidan ma'ruzalar matni" Toshkent temir yo'l muhandislari instituti talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, nazariy mexanikaning asosiy tushunchalari, statika, kinematika va dinamika kabi bo'limlarini o'z ichiga oladi. Unda kuchlar sistemasi, muvozanat shartlari, harakat qonunlari, ishqalanish, tebranishlar va boshqa muhim mavzularga oid ma'lumotlar keltirilgan. Kitob nazariy bilim olishda va amaliy masalalarni yechishda yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Statika: Statika bo'limida kuchlar haqidagi asosiy tushunchalar, kuchlar sistemasi, muvozanat shartlari, bog'lanishlar va ularning reaksiyalari o'rganiladi. Shuningdek, statikaning asosiy aksiomalari va ularning qo'llanilishi ham ko'rsatib o'tiladi.
- Kinematika: Kinematika bo'limida nuqta va qattiq jismlarning harakat qonuniyatlari, harakat turlari (to'g'ri chiziqli, aylanma, tekis parallel), tezlik va tezlanish vektorlari, koordinata usullari va boshqa kinematik elementlar haqida ma'lumot beriladi.
- Dinamika: Dinamika bo'limida esa moddiy nuqta va mexanik sistemalarning harakat qonuniyatlari, Nyuton qonunlari, harakat miqdori, kuch impulsi, energiyaning saqlanish qonuni va boshqa dinamik tushunchalar o'rganiladi. Shuningdek, harakat differensial tenglamalari va ularni yechish usullari ham keltiriladi.
- Ishqalanish: Ishqalanish kuchining paydo bo'lish sabablari, ishqalanishning turlari (silliq sirtdagi, dumalab ishqalanish), ishqalanish qonuniyatlari va ishqalanish koeffitsientlari batafsil ko'rib chiqiladi.
- Tebranishlar: Erkin, so'nuvchi va majburiy tebranishlar, ularning xususiyatlari, tebranish chastotasi, davri, amplitudasi va rezonans hodisasi kabi tebranish harakatiga xos bo'lgan tushunchalar va qonuniyatlar o'rganiladi.