Базы и банки данных
Ushbu kitob, O'zbekiston Respublikasi oliy o'quv yurtlari talabalari uchun "Ma'lumotlar bazasi" fanidan konspekt materiallarini o'z ichiga oladi. Unda ma'lumotlar bazalarining asoslari, Oracle ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimi (MDBT) va SQL tilidan foydalanish bo'yicha ma'lumotlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Oracle MDBT ga kirish: Oracle MDBT tarixi, arxitekturasi, server tizimlari, ma'lumotlar modeli va asosiy tushunchalar.
- SQL tilining asosiy operatorlari: SQL operatorlari (SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE) yordamida ma'lumotlarni manipulyatsiya qilish, so'rovlar tuzish, ma'lumotlarni saralash.
- Oracle-da ma'lumotlar tuzilmalari va obyektlar: Jadvallar, indekslar, ko'rinishlar, sinonimlar, ma'lumotlar turlari va boshqa ma'lumotlar bazasi obyektlarini yaratish va boshqarish.
- PL/SQL tilida dasturlash asoslari: PL/SQL blok tuzilishi, o'zgaruvchilar va konstantalar, operatorlar, shartli va takrorlanish operatorlari, istisnolarni qayta ishlash.
- Murakkab SQL so'rovlarini yaratish: Birlashmalar, qism so'rovlari, guruhlash va agregat funksiyalari yordamida so'rovlar tuzish.
- Oracle-da xotira va disk bilan ishlash: Xotira tuzilmalari (SGA, PGA), fon jarayonlari va fayllarni boshqarish.
- Ma'lumotlar bazasini himoyalash: Foydalanuvchilarni boshqarish, ruxsatlarni berish va cheklash, ma'lumotlar yaxlitligini ta'minlash.
- Dynamic SQL va Saqlangan protseduralar: Dynamic SQL dan foydalanish va tartiblarni boshqarish, kodni takroriy ishlatish imkoniyatlari, va ma'lumotlar to'plamidan foydalanish