Электр занжирлар назарияси
Ushbu kitob elektrotexnika asoslari, elektr zanjirlari nazariyasi, chiziqli o'zgarmas tok zanjirlari, ularni hisoblash usullari, Kirxgof qonunlari, kontur toklar usuli, tugun potensiallari usuli, elektr zanjirlarini soddalashtirish, tok va kuchlanishlarni aniqlash kabi mavzularni qamrab oladi. Shuningdek, unda elektr zanjirlarining elementlari, o'zgaruvchan tok zanjirlari va ularning xususiyatlari ham muhokama qilinadi.
Asosiy mavzular
- Elektr zanjirlari haqida umumiy ma'lumotlar: Elektrotexnikaning ahamiyati, O'zbekistonda energetika sohasining rivojlanishi, elektr energiyasining turli sohalardagi qo'llanilishi, zamonaviy elektrotexnika rivojlanishi, elektrotexnika fanining asosiy yo'nalishlari va ularning ahamiyati.
- Elektr zanjirlari va ularning elementlari: Elektr zanjirining ta'rifi, zanjir elementlari (manbalar, iste'molchilar, uzatuvchi elementlar), tok kuchining ta'rifi, o'zgarmas va o'zgaruvchan toklar, ularning farqlari va xususiyatlari.
- Elektr zanjirlari elementlarining parametrlari: Qarshilik (R), induktivlik (L) va sig'im (C) elementlarining ta'rifi, ularning xususiyatlari, zanjirdagi vazifalari va energiya bilan bog'liq jarayonlar.
- Elektr zanjirlarini ulanish sxemalari: Elektr zanjiri elementlarining shartli belgilari, zanjir sxemalarining turlari (ketma-ket, parallel, aralash), manba va iste'molchilarning ulanish usullari.
- Chiziqli o'zgarmas tok zanjirlari: Zanjirning ish rejimlari (nominal, salt ishlash, qisqa tutashuv), ЭYuK va tok manbalari, ularning ekvivalent sxemalari, manbani tashqi konturga maksimal quvvat berish shartlari.
- Om va Kirxgof qonunlari: Om qonunining ta'rifi, Kirxgofning birinchi va ikkinchi qonunlari, ularning elektr zanjirlarini tahlil qilishda qo'llanilishi.
- Passiv iste'molchilarning ulanish sxemalarini tahlili: Ketma-ket, parallel va aralash ulanish sxemalari, ularning xususiyatlari, ekvivalent qarshilikni aniqlash, tok va kuchlanishlarni hisoblash.
- Chiziqli o'zgarmas tok zanjirlarini hisoblash usullari: Ikkita tugun usuli, Kirxgof qonunlarini qo'llash usuli, kontur toklari usuli, ustlash usuli, ekvivalent generator usuli va boshqalar.
- Elektr zanjirida tok manbaini ЭYuK manbaiga almashtirish va zanjir uchun Kirxgof qonunlari bo'yicha tenglamalar tuzish: Tok manbaini ЭYuK manbaiga almashtirish usuli, zanjir uchun Kirxgof qonunlari bo'yicha tenglamalar tuzish va ularni yechish.
- Elektr zanjirini tugun potensiallari usuli bilan hisoblash: Tugun potensiallari usulining mohiyati, tugun potensiallarini aniqlash, tarmoq toklarini hisoblash.