Umumiy entomologiya

Ushbu kitob entomologiya faniga oid ma'lumotlarni o'z ichiga olgan bo'lib, umumiy entomologiya, qishloq xo'jalik entomologiyasi va boshqa sohalarga tegishli mavzularni qamrab oladi. Kitobda hasharotlarning morfologiyasi, fiziologiyasi, sistematikasi, ekologiyasi, ularning rivojlanish tarixi, zararli va foydali turlari, ularga qarshi kurash usullari kabi masalalar yoritilgan. Shuningdek, O'zbekistonda entomologiya fanining rivojlanishi, bu sohada faoliyat ko'rsatgan olimlar va ularning ilmiy ishlariga ham alohida e'tibor qaratilgan.

Asosiy mavzular

• Umumiy entomologiya fanining predmeti, vazifasi va rivojlanishi tarixi: Entomologiyaning predmeti, mazmuni va o'rganish obyekti. Entomologiyaning nazariy va amaliy ahamiyati. Entomologiyaning vazifalari. XVIII-XIX asrlarda G'arbiy Yevropa mamlakatlari olimlari tomonidan olib borilgan entomologik ishlar. O'zbekistonda entomologiya fanining rivojlanishi.
• Hasharotlarning bosh va ko'krak bo'limlarining tuzilishi: Morfologiya haqida tushuncha. Hasharot boshining tuzilishi. Mo'ylov tiplari, tuzilishi. Og'iz apparati va uning xillari. Ko'krak bo'limining umumiy tafsifi. Oyoqlarning mofrologiyasi va xillari. Hasharotlarning qanotlarini tuzilish.
• Hasharotlarning qorin bo'limi, teri g'oplami hosilalari va gavda bo'shlig'ining tuzilishi: Hasharotlarning qorin bo'limini tuzilish. Teri qoplamiga umumiy tafsif. Skelet muskullari. Gavda bo'shlig'i va uning bo'limlari. Hasharotlarning yog' tanachalari. Ovqat hazm qilish sistemasi.
• Hasharotlarning qon aylanish, nafas olish, ayrish va nerv sistemalari: Hasharotlarning qon aylanish sistemasi. Qonning tarkibi. Traxeya sistemasi. Ekekresiya organlari. Hasharotlarning nerv sistemasi.
• Hasharotlarning sezgi organlari va jinsiy sistemasi: Sezgi organlar haqida tushuncha. Fasetkali va oddiy ko'zlarining tuzilishi. Hasharotlarning instinkt haqida tushuncha. Urg'ochi va erkak jinsiy sistemalarini tuzilish.
• Hasharotlarning tuxum, lichinka va g'umbak fazalari: Hasharotlarining tuxumini tuzilishi. Embrional rivojlanishi. Postembrional rivojlanishi. Lichinka fazasi va uning xillari. G'umbak fazasi va uning xillari.
• Ko'payish biologiyasi: Ko'payish usullari. Rivojlanish davri. Dipauza. Jinsiy pollimorfizm.
• Hasharotlarning sistematikasi va klassifikasiyasi: Sistematika yoki taksonomiya. Tur. Turkumlar.
• Yashirin jag'li va chala metamorfozli hasharotlar: Proturalar - Protura, Poduralar - Podura, Diplulalar - Diplura, Qildumlilar - Thysanura, Kunlilar - Ehemeroptera, Ninachilar - Odonata
• Ortoperoidlar va Gemipteroidlar bosh turkumlari.: Suvaraksimonlar (Blattoptera) va beshiktervatarsimonlar (Manteoptera), To'g'ri qanotlilar (Orthoptera), Pichanxo'rlar (Psocoptera), Patxo'rlar (Mallophada) va Bitlar (Anoplura), Teng qanotlilar (Homoptera) va qandalalar (Hemiptera)
• Qattiq qanotlilar, tangaqanotlilar, pardaqanotlilar va ikki qanotlilar turkumlari: Qattiqqanotlilar turkumi, Tangaqanotlilar turkumi, Pardaqanotlilar turkumi, Ikkiqanotlilar turkumi