ASTROFIZIKA VA ASTRONOMIYA ASOSLARI
Ushbu kitob astrofizika va astronomiyaning asosiy tushunchalarini, astronomik kuzatishlar va hisoblash usullarini, Quyosh sistemasining tuzilishi va dinamikasini, yulduzlar olamini va galaktikalarning tuzilishini o'rganishga bag'ishlangan. Kitobda osmon sferasi, koordinatalar sistemasi, vaqt o'lchash, Quyoshning harakati, sayyoralar harakati, yulduzlar va galaktikalar tuzilishi kabi asosiy mavzular batafsil yoritilgan. Bundan tashqari, kitobda sferik trigonometriya, Kepler qonunlari va yulduzlarning fizik xususiyatlarini aniqlash usullari ham ko'rib chiqiladi.
Asosiy mavzular
- Osmon sferasi va koordinatalar sistemasi: Osmon sferasining asosiy elementlari, gorizontal, ekvatorial va ekliptik koordinatalar sistemalari, ularning afzalliklari va kamchiliklari ko'rib chiqiladi. Astronomik kuzatishlarda koordinatalar sistemasidan foydalanish usullari bayon etiladi.
- Vaqt o'lchash asoslari: Astronomiyada vaqt tushunchasi, yulduz va Quyosh vaqtlari, vaqt tenglamasi, kalendarlar va ularning turlari (Quyosh, Oy, Oy-Quyosh kalendarlari), Yulian kunlari va ulardan foydalanish usullari o'rganiladi.
- Quyoshning harakati va Quyosh sistemasi: Quyoshning sutkalik va yillik harakatlari, ekliptika koordinatalar sistemasi, Quyoshning tuzilishi, spektri va kimyoviy tarkibi, energiya manbai va termoyadro reaksiyalari haqida ma'lumot beriladi. Sayyoralarning harakati, Kepler qonunlari va sayyoralarning fizik xususiyatlari ko'rib chiqiladi.
- Yulduzlar olami: Yulduzlarning fizik xususiyatlari (yorqinligi, harorati, massasi, radiusi), spektral klassifikatsiyasi, Hertzsprung-Russell diagrammasi, yulduzlarning evolyutsiyasi va yulduz to'dalari haqida ma'lumot beriladi.
- Galaktikalar: Galaktikalar, ularning tuzilishi, klassifikatsiyasi (elliptik, spiral, noto'g'ri), spektrlari va yulduzlar tarkibi, galaktikalarning fazodagi taqsimlanishi va koinotning tuzilishi haqida tushunchalar beriladi.