Iqtisodiyot nazariyasi

Ushbu kitob iqtisodiyot nazariyasini o'rganuvchi talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, unda iqtisodiyotning asosiy tushunchalari, qonuniyatlari va modellari sodda tilda yoritilgan. Kitob bozor iqtisodiyotiga o'tish davrining O'zbekistondagi xususiyatlariga, shuningdek, ishsizlik, inflyatsiya, daromadlar taqsimoti va davlatning iqtisodiy roliga bag'ishlangan mavzularni qamrab oladi. Kitobda nazariy bilimlar bilan bir qatorda amaliy misollar ham keltirilgan.

Asosiy mavzular

• "IQTISODIYOT NAZARIYASI" FANINING PREDMETI VA O'RGANISH METODLARI: Bu bobda iqtisodiyot nazariyasining predmeti, iqtisodiy jarayonlar va hodisalar, iqtisodiy qonunlar va kategoriyalar, shuningdek, fanning metodologik asoslari va iqtisodiy tahlil usullari ko'rib chiqiladi.
• BOZOR TUSHUNCHASI, UNING MOHIYATI VA VAZIFALARI: Ushbu bob bozorning mohiyati, vazifalari, turlari va uning O'zbekiston iqtisodiyotidagi ahamiyatini o'rganadi.
• BOZOR IQTISODIYOTIGA O'TISH DAVRI VA UNING O'ZBEKISTONDAGI XUSUSIYATI: Bozor iqtisodiyotiga o'tishning jahon tajribasi, O'zbekistonning o'ziga xos andozasi va islohotlar strategiyasi masalalari yoritiladi.
• TALAB VA TAKLIF, BOZOR MUVOZANATI: Talab va taklif tushunchalari, ularning qonuniyatlari, talabning elastikligi va bozor muvozanati mexanizmlari tahlil qilinadi.
• TADBIRKORLIK FAOLIYATI VA KICHIK BIZNES TUSHUNCHASI, ULARNING MOHIYATI: Tadbirkorlikning mohiyati, turlari, shakllari, tadbirkorlik kapitali va uning harakati, hamda O'zbekistonda kichik biznesni rivojlantirish masalalari ko'rib chiqiladi.
• IQTISODIY FAOLIYAT VA UNING SAMARADORLIGI. SARF-XARAJATLAR VA FOYDA: Bob iqtisodiy faoliyat, ishlab chiqarish omillari, iqtisodiy xarajatlar, foyda va rentabellik kabi masalalarga bag'ishlangan.
• ISH HAQI. AHOLI DAROMADLARI VA TURMUSH DARAJASI: Ish haqi, aholi daromadlari, daromadlar taqsimoti, ishsizlik, inflyatsiya va aholining turmush darajasi kabi mavzularni o'z ichiga oladi.
• RAQOBAT NAZARIYASI: Ushbu bob raqobatning mohiyati, turlari va strategiyalarini yoritadi.
• NARX VA UNING SHAKLLANISH MEXANIZMI: Narxning iqtisodiy mazmuni, funksiyalari, shakllanish omillari va erkin bozorda narxning shakllanishi mexanizmlari tahlil qilinadi.
• BOZOR IQTISODIYOTINING TARTIBLANISHI: Ushbu bobda iqtisodiyotni tartibga solishning bozor mexanizmi, davlat mexanizmi va ularning o'zaro bog'liqligi, davlatning iqtisodiy roli va vazifalari ko'rib chiqiladi.
• AGRAR MUNOSABATLAR: Agrar munosabatlar, ularning bozor iqtisodiyoti sharoitidagi xususiyatlari, yerning resurs sifatida alohida xususiyatlari, ijara munosabatlari, yer rentasi va yer narxi kabi masalalarga bag'ishlangan.
• YALPI MILLIY MAHSULOT: Milliy iqtisodiyot, uning tarkibiy tuzilishi, yalpi milliy mahsulot (YMM) va uning harakati, hamda milliy iqtisodiyot va iqtisodiy mustaqillik masalalari bayon etiladi.
• ISTE'MOL, JAMG'ARISH VA INVESTITSIYALAR: Iste'mol, jamg'arish va investitsiyalarning iqtisodiy mazmuni, ularning o'zaro bog'liqligi, jamg'arishning mohiyati, jamg'arish va iste'mol oʻrtasidagi optimal nisbat masalalari yoritilgan.
• ISHCHI KUCHI VA UNING BANDLIGI: Ishchi kuchining takror yaratilishi, ishchi kuchiga talab va taklif, ishsizlik va uning turlari, Fillips egri chizig'i, demografik vaziyatning bandlikka ta'siri kabi masalalarga bag'ishlangan.
• MOLIYA TIZIMI: Moliya munosabatlarining mohiyati va vazifalari, moliya tizimi, davlat bilan korxonalar oʻrtasidagi moliyaviy munosabatlar, budjet daromadlari, budjet xarajatlari va soliq tizimi kabi masalalar ko'riladi.
• KREDIT, SUGʻURTA VA BANK TIZIMI. PUL MUOMALASI: Kreditning mohiyati, vazifalari, kredit turlari, sug'urta tushunchasi va sug'urta kompaniyasi, pul muomalasi, inflyatsiya va bank tizimi yoritilgan.
• JAHON BOZORI VA XALQARO SAVDO: Xalqaro tovarlar va xizmatlar savdosi, to'lov balansi, savdo balansi, xalqaro valuta tizimi va valuta munosabatlari tahlil qilingan.