Устное народное творчество
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan tasdiqlangan dastur asosida yaratilgan bo'lib, unda og'zaki ijod namunalari, folklor janrlari, ularning o'ziga xos xususiyatlari, kelib chiqishi va rivojlanish bosqichlari haqida ma'lumotlar berilgan. Kitob talabalarga folklorning nazariy asoslarini o'rgatish, folklor asarlarini tahlil qilish ko'nikmalarini shakllantirish va folklorga oid bilimlarini kengaytirishga qaratilgan. Shuningdek, kitobda turli xalqlar folklori va ularning o'zaro aloqalari ham ko'rib chiqiladi.
Asosiy mavzular
- Folklorning mohiyati va o'ziga xosligi: Folklor - bu og'zaki ijod mahsuli bo'lib, xalqning tarixi, turmush tarzi, urf-odatlari va dunyoqarashini aks ettiradi. Folklor asarlari ko'pincha anonim bo'ladi va og'izdan-og'izga o'tib, sayqallanib boradi. Folklorning o'ziga xos xususiyatlari uning kollektivligi, variativligi, an'anaviyligi va poetikligidir.
- Folklor janrlari: Folklor janrlari juda xilma-xil bo'lib, ularga ertaklar, afsonalar, rivoyatlar, qo'shiqlar, maqollar, topishmoqlar, dostonlar va boshqalar kiradi. Har bir janrning o'ziga xos xususiyatlari, poetikasi va vazifalari mavjud. Masalan, ertaklar ko'pincha fantastik voqealarni tasvirlasa, maqollar xalq donoligini ifodalaydi.
- Folklor va adabiyot: Folklor adabiyot uchun muhim manba hisoblanadi. Ko'pgina adiblar o'z asarlarida folklor syujetlari, obrazlari va motivlaridan foydalanganlar. Folklor va adabiyot o'zaro ta'siri natijasida yangi badiiy asarlar yaratiladi. Shuningdek, kitobda yozma adabiyot va og'zaki ijodning qanday aloqalari borligi ham yoritilgan.
- Bolalar folklori: Bolalar folklori alohida ahamiyatga ega, chunki u bolalarning tarbiyasi va dunyoqarashini shakllantirishda muhim rol o'ynaydi. Bolalar folkloriga allalar, topishmoqlar, o'yinlar, sanamlar, qo'shiqlar va boshqalar kiradi.
- Folklorning tadqiqi: Folklor tadqiqi bilan folkloristika shug'ullanadi. Folkloristika xalq og'zaki ijodini, uning tarixini, nazariy asoslarini va o'ziga xos xususiyatlarini o'rganadi. Folkloristik tadqiqotlar xalqning madaniy merosini saqlash va rivojlantirishda muhim rol o'ynaydi.