Og`ir bеton ucнun yirik to`ldirgich.

Ushbu kitob og'ir beton tayyorlashda ishlatiladigan yirik to'ldirgichlar, xususan chaqiqtosh va shag'alning xususiyatlari va ularni sinash usullari haqida ma'lumot beradi. Kitobda chaqiqtosh va shag'alning ta'riflari, ularning turlari, fizik-mexanik xususiyatlari (zichlik, bo'shliqlar, namlik, zarralar tarkibi va boshqalar) va ularni aniqlash usullari batafsil yoritilgan. Shuningdek, beton tayyorlashda yirik to'ldirgichlarning zaruriy sifat ko'rsatkichlari va ularni laboratoriya sharoitida baholash usullari keltirilgan. Kitob qurilish sohasida faoliyat yurituvchi mutaxassislar va talabalar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Chaqiq tosh va shag'al: Chaqiqtosh va shag'alning ta'rifi, ularning turlari (tog', daryo, dengiz shag'allari) va beton aralashmasida tutgan o'rni. Chaqiqtoshning o'tkir burchakli, shag'alning dumaloq shaklda ekanligi va ularning sirt xususiyatlari haqida ma'lumot beriladi.
Yirik to'ldirgichlarning fizik-mexanik xususiyatlari: Yirik to'ldirgichlarning zichligi (haqiqiy, o'rtacha, to'kma), bo'shliqligi, namlik darajasi, suv shimuvchanligi, chang-to'zon, gil-loy va organik moddalar miqdori, zarralar tarkibi, pishiqlik darajasi, plastinka va ninasimon donalari miqdori kabi xususiyatlari va ularni laboratoriyada aniqlash usullari.
Chaqiqtosh (shag'al)ning to'kma zichligini aniqlash: To'kma zichlikni o'lchash usuli (silindr yordamida) va uni hisoblash formulasi. O'lchov silindrining hajmi yiriklik darajasiga bog'liqligi va o'rtacha arifmetik qiymatni hisoblash.
Chaqiqtosh (shag'al)dagi bo'shliqlar hajmini aniqlash: Bo'shliqlar hajmini o'rtacha va to'kma zichliklari bo'yicha aniqlash usuli va hisoblash formulasi.
Chaqiqtosh (shag'al)dagi chang, gil va loyqa miqdorini aniqlash: Chang-to'zon, gil va loyqa zarralarini suvda ivitish yo'li bilan aniqlash usuli va hisoblash formulasi.
Chaqiqtosh (shag'al)ning zarraviy tarkibini aniqlash: Zarraviy tarkibini elash usuli orqali aniqlash (fraktsiyalarga ajratish), yiriklik modullari va grafik usulida ifodalash.