нафас олиш системаси ва унинг аҳамияти

Kitob "Jarohatlanganda birinchi tibbiy yordam ko'rsatish" fanidan mustaqil ish bo'lib, nafas olish sistemasining ahamiyati, tuzilishi, gaz almashinuvi, turli sharoitlarda nafas olish, boshqarilishi, sun'iy nafas oldirish, kasalliklari va gigienasi kabi mavzularni o'z ichiga oladi.

Asosiy mavzular

Nafas olishning ahamiyati: Nafas olishning tirik organizm uchun zarurligi, jarayonning bosqichlari va energiya hosil bo'lishidagi roli tushuntirilgan.
Nafas olish a'zolarining tuzilishi: Burun bo'shlig'i, hiqildoq, kekirdak, bronxlar, o'pkalar va plevra pardalarining tuzilishi va funksiyalari batafsil yoritilgan.
Ovoz apparati: Ovoz apparatining tuzilishi, ovoz hosil bo'lish mexanizmi va unga ta'sir etuvchi omillar haqida ma'lumot berilgan.
Nafas harakatlari: Nafas olish va chiqarish mexanizmlari, ularda ishtirok etuvchi muskullar va diafragmaning roli, ko'krak va qorin bilan nafas olish farqlari bayon etilgan.
O'pka va to'qimalarda gazlar almashinuvi: O'pka alveolalari va to'qimalar o'rtasida kislorod va karbonat angidrid almashinuvi jarayonlari, ularning bosim gradienti asosida harakatlanishi tushuntirilgan.
Turli muhit sharoitida nafas olish: Atmosfera bosimining o'zgarishi (tog'lar, suv osti) nafas olishga ta'siri, organizmning moslashuv mexanizmlari va Kesson kasalligi haqida ma'lumot berilgan. Jismoniy mashqlar vaqtida nafas olishning o'zgarishi ham ko'rib chiqilgan.
Nafas olishning boshqarilishi: Nafas olishning nerv va gumoral boshqaruv mexanizmlari, nafas markazining roli va karbonat angidridning ta'siri tushuntirilgan. L.Frederik tajribasi misol qilib keltirilgan.
Sun'iy nafas oldirish: "Og'izdan-og'izga" usuli orqali sun'iy nafas oldirish texnikasi batafsil ko'rsatilgan.
Nafas olish a'zolarining kasalliklari: Nafas olish a'zolarining yallig'lanish kasalliklari (rinit, faringit, laringit, traxeit, bronxit, pnevmoniya, plevrit) va yuqumli kasalliklari (gripp, o'pka sili) haqida ma'lumot berilgan.