Nazariy grammatika va fonetika
Ushbu kitob "Nazariy Fonetika" fanidan ma'ruzalar matni bo'lib, unda tilshunoslikning bir tarmog'i sifatida fonetika, ingliz tili tovushlarining nazariy asoslari, talaffuz turlari, tovush sistemalari kabi mavzular o'rganiladi. Kitob bakalavriat talabalari, akademik litsey va kasb-hunar kollejlari o'qituvchilari uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Fonetika tilshunoslikning bir tarmog'i sifatida: Fonetikaning asosiy vazifalari, fonetika turlari (umumiy, deskriptiv, tarixiy, qiyosiy-tipologik) va ularning tadqiqot yo'nalishlari, shuningdek, fonetikaning bo'limlari (artikulyatsion, akustik, perseptiv, fonologik) haqida ma'lumot beriladi.
- Fonologik nazariyalar: Baudouin de Courtenay fonologiya nazariyasi, Sankt-Peterburg fonologiya maktabi, Moskva fonologiya maktabi va Praga fonologiya maktabi kabi asosiy fonologik maktablar va ularning fonema tushunchasiga yondashuvlari ko'rib chiqiladi.
- Ingliz talaffuzining asosiy turlari: Ingliz tilida talaffuzning adabiy va mahalliy turlari, Buyuk Britaniya, Shimoliy Angliya, Shotlandiya va Irlandiya talaffuzlari xususiyatlari tahlil qilinadi.
- AQShda ingliz talaffuz turlari: AQShda ingliz talaffuzining asosiy turlari - Sharqiy, Janubiy va G'arbiy Amerika talaffuzlari, ularning Britaniya talaffuzidan farqlari va o'ziga xos xususiyatlari o'rganiladi.
- Ingliz tilidagi undosh fonemalar tizimi: Ingliz tilidagi undosh tovushlarning artikulyatsion va akustik tasnifi, undoshlarning o'zbek tili undoshlari bilan qiyosiy tahlili, shuningdek, ingliz tilidagi undosh fonemalarning allofonik variantlari ko'rib chiqiladi.
- Ingliz tili unli fonemalar tizimi: Ingliz tilidagi unli tovushlarning artikulyatsion va akustik tasnifi, ingliz tili unlilarining o'zbek tili unlilari bilan qiyosiy tahlili, shuningdek, ingliz tilidagi unli fonemalarning asosiy xususiyatlari va ularning talaffuzi o'rganiladi.
- Ingliz talaffuzining asosiy turlari va ularning dialektlari o'rtasidagi munosabat: Kanada, Avstraliya, Yangi Zelandiya va Janubiy Afrika talaffuzlari va ularning ingliz tilining adabiy talaffuzi bilan o'zaro munosabatlari, dialektal xususiyatlari tahlil qilinadi.
- London fonologik maktabi va AQShdagi fonologik tendentsiyalar: London fonologiya maktabining asosiy vakillari, xususan Daniel Jonsning fonologik konsepsiyasi, shuningdek, AQShdagi fonologik tendentsiyalar, Blumfild va Amerika tagmemik maktabi nazariyalari ko'rib chiqiladi.
- Ingliz undoshlarining fonologik tahlili: Ingliz undosh fonemalarining fonologik va qiyosiy-tipologik tahlili, fonologik tahlil mezonlari, ingliz tili undosh fonemalarining dixotomik tasnifi, shuningdek ularning allofonik o'zgarishlari ko'rib chiqiladi.