O‘zbek va rus tillarida sifat so‘z turkumi
Ushbu taqdimot o'zbek va rus tillarida sifat so'z turkumini qiyosiy o'rganishga bag'ishlangan. Unda sifatning ta'rifi, umumiy xususiyatlari, ikki tildagi farqlari, tuzilishiga ko'ra turlari (sodda, qo'shma, juft), darajalari (oddiy, qiyosiy, orttirma) ko'rib chiqiladi va misollar bilan tushuntiriladi. Taqdimot o'zbek va rus tillarida sifat so'z turkumi o'xshash va farqli jihatlarga ega ekanligini xulosa qiladi.
Asosiy mavzular
- Sifatning ta'rifi va umumiy xususiyatlari: Sifat predmetning belgisini bildiruvchi so'z turkumi ekanligi, qanday?, qanaqa?, qaysi? so'roqlariga javob berishi, harakatning belgisini ham bildirishi mumkinligi, lekin asosiy xususiyati predmet belgisini bildirish ekanligi tushuntiriladi.
- O'zbek va rus tillarida sifatning o'xshashliklari: Ikkala tilda ham sifat shaxs, narsa, voqea-hodisalarning belgisini bildirishda o'xshashligi, lekin rus tilida sifatni boshqa so'z turkumlaridan farq qiluvchi qo'shimchalar mavjudligi ta'kidlanadi.
- Sifatning tuzilishiga ko'ra turlari: Sifatlar tuzilishiga ko'ra sodda, qo'shma va juft turlarga bo'linishi, sodda sifatlar o'zagidan tashkil topishi, qo'shma sifatlar ikki yoki undan ortiq so'zlarning birikuvidan hosil bo'lishi, juft sifatlar takrorlanish yoki antonim so'zlarning birikuvidan hosil bo'lishi tushuntiriladi.
- Sifat darajalari: O'zbek tilida sifatning uchta darajasi (oddiy, qiyosiy, orttirma) mavjudligi, har bir daraja o'ziga xos xususiyatlarga ega ekanligi, qiyosiy daraja -roq qo'shimchasi bilan yasalishi, orttirma daraja esa juda, eng, hammadan kabi so'zlar bilan ifodalanishi ko'rsatiladi. Rus tilida ham uchta daraja mavjudligi va ularning nomlari keltiriladi.