Yusuf va Zulayho” dostonida an’ana va o‘ziga xoslik
Ushbu kitob Oʻzbekiston va jahon adabiyotida muhim oʻrin tutgan “Yusuf va Zulayho” dostonining qiyosiy tahliliga bagʻishlangan. Unda Durbek va Abdurahmon Jomiy kabi mumtoz shoirlarning asarlari oʻrganilib, ularning gʻoyaviy-badiiy xususiyatlari, qahramonlar timsollari va ishqiy-maʼnaviy motivlari tahlil qilinadi. Kitobda dostonning yaratilish tarixi, manbalari, diniy va dunyoviy talqinlari hamda oʻzbek adabiyotiga taʼsiri kabi masalalar yoritilgan. Shuningdek, asarda Yusuf va Zulayho obrazlarining oʻziga xosligi, ularning komillik darajasiga koʻtarilishi, sabr-toqat, ahillik va insonparvarlik kabi gʻoyalar тараннум etiladi. Kitob adabiyotshunoslar, talabalar va keng kitobxonlar ommasiga moʻljallangan.
Asosiy mavzular
- Durbek va Jomiyning “Yusuf va Zulayho” dostonlarida Yusuf komil inson sifatida: Ushbu mavzuda ikki shoirning asarlarida Yusuf obrazi qanday talqin etilganligi, uning insonga xos fazilatlari, donoligi, insonparvarligi va vatanparvarligi kabi jihatlari tahlil qilinadi. Yusufning komillik darajasiga koʻtarilishi, nafsini yengishi va odil shoh darajasiga yetishi kabi masalalar yoritiladi.
- “Yusuf va Zulayho” dostonlarida Zulayho timsolining qiyosiy tahlili: Bu mavzuda Zulayho obrazining turli talqinlari, uning ishqiy sarguzashtlari, sadoqati va iztiroblari tahlil qilinadi. Shuningdek, Zulayhoning butparastlikdan yuz oʻgirib, Allohga iymon keltirishi va Yusufga yetishish yoʻlidagi kurashlari yoritiladi.
- Dostonning manbalari va yaratilish tarixi: Dostonning Qur’on, Tavrot va Injil kabi diniy manbalardagi ildizlari, yaratilish tarixi, turli xalqlar adabiyotiga ta’siri va oʻzbek adabiyotida tutgan oʻrni kabi masalalar koʻrib chiqiladi.
- Dostonda ilgari surilgan g'oyalar: Dostonda ilgari surilgan insonparvarlik, ahillik, sabr-toqat, kechirimlilik, halollik, ma'naviy poklik, iymon va muhabbat kabi g'oyalar tahlil qilinadi. Shuningdek, ushbu g'oyalarning o'zbek xalqining ma'naviy hayotida tutgan o'rni yoritiladi.