Социология
Ushbu kitob jamiyat, inson va ularning o'zaro munosabatlarini o'rganuvchi sotsiologiya fanining asosiy nazariyalarini, tushunchalarini va tadqiqot uslublarini ochib beradi. Kitobda sotsiologiyaning predmeti, ob'ekti, vazifalari, rivojlanish tarixi, shuningdek, jamiyatning dinamik tizim sifatidagi xususiyatlari, ijtimoiy stratifikatsiya, madaniyat, din, axloq, deviant xulq-atvor va jamoatchilik fikri kabi sohalarga oid ma'lumotlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Sotsiologiya fanining predmeti, ob'ekti, tarkibi, tuzilishi: Sotsiologiya fanining mohiyati, jamiyatdagi o'rni, boshqa ijtimoiy-gumanitar fanlar bilan aloqasi, akademik va amaliy sotsiologiya, sotsiologik bilishning xususiyatlari haqida ma'lumotlar beriladi.
- Sotsiologiyaning vujudga kelishi va taraqqiyot bosqichlari: Sotsiologiya fanining shakllanish tarixi, nazariy va amaliy manbalari, Sharq mutafakkirlarining ijtimoiy qarashlari, XIX-XX asrlarda G'arb va AQShda sotsiologik ta'limotlarning rivojlanishi ko'rib chiqiladi.
- Jamiyat dinamik tizim sifatida. Ijtimoiy stratifikatsiya: Jamiyatning tizimli xususiyatlari, an'anaviy va zamonaviy jamiyatlar, ijtimoiy stratifikatsiya tushunchasi, uning mezonlari va turlari, O'zbekistondagi ijtimoiy qatlamlar tahlil qilinadi.
- Individlar va guruhlararo ijtimoiy munosabatlar hamda aloqalar: Ijtimoiy aloqa va munosabatlar, shaxslararo o'zaro ta'sir nazariyalari, nizolar, ijtimoiy guruhlardagi o'zaro ta'sir turlari, ijtimoiy harakatlar va ijtimoiy betinchlik kabi masalalar yoritiladi.
- Sohalar sotsiologiyasi. Ijtimoiy-iqtisodiy sohalar sotsiologiyasi: Siyosiy sotsiologiya (hokimiyat, hukmronlik, avtoritet), iqtisodiy hayot sotsiologiyasi, ijtimoiy tashkilotlar sotsiologiyasi va ularning vazifalari ko'rib chiqiladi.
- Madaniyat, din va axloq sotsiologiyasi. Jamoatchilik fikri sotsiologiyasi: Ta'lim-tarbiya, oila, madaniyat, din va axloqning jamiyatdagi roli, jamoatchilik fikrining shakllanishi va ahamiyati tahlil qilinadi.
- Deviant va delinkvent xulq-atvor: Ijtimoiy me'yor tushunchasi, deviant xulq-atvorning shakllari va sabablari, shaxs xususiyatlarining shakllanishi, g'iyohvandlikka qarshi kurash masalalari o'rganiladi.
- Sotsiologik tadqiqotlarni tashkil etish va umumlashtirish: Sotsiologik tadqiqotlar dasturi, tadqiqot usullari, ma'lumotlarni tahlil qilish va umumlashtirish, ilmiy hisobot tuzish kabi masalalar yoritiladi.