Tuproqshunoslik va o'simlikshunoslik asoslari
Ushbu kitob tuproqshunoslik va oʻsimlikshunoslik fanlarining asoslarini oʻrganishga bagʻishlangan. Unda tuproqning kelib chiqishi, tarkibi, xossalari, qishloq xoʻjalik ekinlarining ahamiyati va agrotexnikasi kabi masalalar koʻrib chiqiladi. Kitob oliy oʻquv yurtlari talabalari uchun moʻljallangan boʻlib, tuproqshunoslik va biologiya yoʻnalishlarida taʼlim olayotgan talabalarga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Tuproqshunoslik fanining maqsadi, vazifalari va rivojlanish tarixi: Ushbu mavzu tuproqshunoslik fanining predmeti, vazifalari, rivojlanish tarixi va boshqa fanlar bilan aloqasini yoritadi. Shuningdek, tuproqning xalq xoʻjaligidagi ahamiyati ham koʻrsatib oʻtiladi.
- Tuproq hosil boʻlish jarayoni: Ushbu mavzuda tuproq hosil boʻlish jarayonida ishtirok etuvchi omillar, ona jinslarining turlari, nurash jarayonlari va tuproqning mineralogik tarkibi haqida maʼlumot beriladi.
- Tuproq morfologiyasi: Bu mavzu tuproq profilining tuzilishi, gorizontlari, rangi, mexanik tarkibi, strukturasi, zichligi va yangi yaralmalari kabi morfologik belgilarini oʻrganishga bagʻishlangan.
- Tuproqdagi organik moddalar: Ushbu mavzuda tuproqdagi organik moddalarning manbalari, tarkibi, parchalanishi, gumus hosil boʻlishi va uning xossalari haqida maʼlumotlar beriladi. Shuningdek, tuproq unumdorligini oshirishda gumusning roli va uni aniqlash usullari ham koʻrsatilgan.
- Tuproq hosil qiluvchi omillar: Bu mavzu tuproq hosil boʻlishida ishtirok etuvchi asosiy omillar, jumladan ona jinsi, iqlim, relef, oʻsimlik va hayvonot olami, inson faoliyati va vaqt omillari haqida batafsil maʼlumot beradi.
- Oʻzbekiston tuproq tiplari: Ushbu mavzu Oʻzbekistonda tarqalgan asosiy tuproq tiplari, ularning xususiyatlari, tarqalish qonuniyatlari va xalq xoʻjaligidagi ahamiyatini yoritadi.
- Tuproqlarni muhofaza qilish: Bu mavzu tuproqlarni eroziya, shoʻrlanish va ifloslanishdan muhofaza qilish masalalariga bagʻishlangan.
- Oʻsimlikshunoslik fanining maqsadi va vazifalari: Ushbu mavzu oʻsimlikshunoslik fanining rivojlanish tarixi, maqsad va vazifalari, tadqiqot usullari va oʻsimliklarning kelib chiqish markazlari haqida maʼlumot beradi.
- Donli ekinlar: Bu mavzu donli ekinlarning umumiy tavsifi, morfologik belgilari, oʻsish va rivojlanish fazalari, donining kimyoviy tarkibi va turlari haqida ma’lumotlar beradi.
- Tuganak va ildiz mevali ekinlar: Ushbu mavzu tuganak mevalilar, kartoshka va ildiz mevalilar haqida ma’lumotlar beradi.
- Moyli ekinlar: Ushbu mavzu moyli ekinlarning xalq xoʻjaligidagi ahamiyati, kungaboqar va kunjut ekinlarining botanik va biologik xususiyatlari haqida ma’lumotlar beradi.
- Tolali ekinlar: Ushbu mavzu tolali ekinlar xalq xoʻjaligidagi ahamiyati va gʻoʻza ekinlarining botanik va biologik xususiyatlari haqida ma’lumotlar beradi.