Tuproq sho‘rlanishining geoinformatsion texnologiyalar yordamida o‘rganish masalalari

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Xorazm viloyatida tuproq sho'rlanishi muammosini geoinformatsion texnologiyalar yordamida o'rganishga bag'ishlangan. Unda tuproq sho'rlanishining sabablari, unga ta'sir etuvchi omillar, sho'rlanishni aniqlash usullari, xususan an'anaviy va zamonaviy (geoinformatsion) usullar, hamda ularning afzalliklari va kamchiliklari ko'rib chiqiladi. Kosmik suratlardan foydalanish, EM38 qurilmasi kabi zamonaviy texnologiyalar orqali tuproq sho'rlanishini baholash va monitoring qilish masalalari yoritilgan. Shuningdek, sug'orish tizimining ta'siri, o'simliklarning sho'rlanishga chidamliligi, va bu muammoning qishloq xo'jaligiga ta'siri o'rganiladi.

Asosiy mavzular

  • Tuproq sho'rlanishining umumiy tavsifi: Tuproq sho'rlanishining ta'rifi, sabablari, dunyo va O'zbekiston uchun dolzarbligi, sho'rlanish jarayoniga ta'sir etuvchi omillar (iqlim, gidrologiya, tuproq xususiyatlari, inson faoliyati).
  • Tuproq sho'rlanishini aniqlash usullari: Tuproq sho'rlanishini aniqlashning an'anaviy (laboratoriya tahlillari, suvli so'rim usuli) va zamonaviy (elektromagnit induksiya, kosmik suratlardan foydalanish) usullari. Har bir usulning mohiyati, afzalliklari va kamchiliklari.
  • Geoinformatsion texnologiyalar (GAT): Tuproq sho'rlanishini monitoring qilishda GAT va kosmik suratlarning roli, kosmik suratlarning turlari va ularning aniqlik darajalari, Xorazm viloyatida GATdan foydalanish tajribasi.
  • Xorazm viloyatida tuproq sho'rlanishining o'ziga xosliklari: Viloyatning tuproq-iqlim sharoiti, sug'orish tizimining ta'siri, sizot suvlarining roli, tuproq sho'rlanishiga qarshi kurashish tadbirlari.
  • O'simliklarning tuproq sho'rlanishiga munosabati: Turli o'simliklarning sho'rlanishga chidamlilik darajasi, sho'rlanishning o'simliklarga ta'siri (fotosintez, o'sish, hosildorlik).