Нерв тўқимаси
Ushbu kitob gistologiya faniga oid bo'lib, to'qimalarning tuzilishi, rivojlanishi va funksiyalarini o'rganadi. Unda biriktiruvchi to'qima, xususan uning turlari (suyak, tog'ay, retikulyar, yog', shilliq va pigment to'qimalari) batafsil yoritilgan. Kitobda har bir to'qima turining tuzilishi, hujayra tarkibi, vazifalari va joylashuvi haqida ma'lumot berilgan.
Asosiy mavzular
- Biriktiruvchi to'qima: Biriktiruvchi to'qima organizmda tayanch, oziqlantiruvchi va himoya vazifalarini bajaradi. Uning tarkibiga hujayralar, hujayralararo modda (tolalar va amorf modda) kiradi. Biriktiruvchi to'qima turlari: xususiy biriktiruvchi, maxsus xususiyatga ega biriktiruvchi va skelet (tog'ay va suyak) to'qimalari.
- Xususiy biriktiruvchi to'qima: Barcha a'zo va to'qimalarning tarkibiy qismi hisoblanadi. Turlari: tolali (siyrak va zich) va shilliq biriktiruvchi to'qima.
- Tolali biriktiruvchi to'qima: Siyrak tolali biriktiruvchi to'qima a'zolar orasida va ichida joylashgan bo'lib, qon tomirlari va nervlarni o'rab turadi. Zich tolali biriktiruvchi to'qima shakllangan (paylar, boylamlar) va shakllanmagan (teri dermasi, a'zo kapsulalari) bo'lishi mumkin.
- Hujayralararo modda: Tolalardan (kollagen, elastik va retikulin) va amorf moddadan tashkil topgan. Kollagen tolalari mustahkamlikni ta'minlaydi, elastik tolalari cho'ziluvchanlikni ta'minlaydi, retikulin tolalari esa to'r hosil qiladi. Amorf modda oqsillar, polisaxaridlar va to'qima suyuqligidan tuzilgan.
- Maxsus xususiyatga ega biriktiruvchi to'qimalar: Bularga retikulyar, yog', shilliq va pigment to'qimalari kiradi. Retikulyar to'qima qon yaratuvchi a'zolarda uchraydi, yog' to'qimasi energiya zahirasini ta'minlaydi, shilliq to'qima kindikda uchraydi, pigment to'qima terida va ko'zda uchraydi.