"“Makroiqtisodiyot” fanidan amaliy mashg‘ulotlar o‘tkazish bo‘yicha uslubiy qo‘llanma"

Ushbu qoʻllanma Oʻzbekiston Moliya Instituti tomonidan makroiqtisodiyot fanidan amaliy mashgʻulotlarni oʻtkazishda talabalarga yordam berish maqsadida ishlab chiqilgan. Qoʻllanma makroiqtisodiyot nazariyasi, tahlili va siyosatiga oid asosiy tushunchalar, modellar va uslublarni qamrab oladi. Unda nazariy ma'lumotlar bilan bir qatorda amaliy mashqlar va misollar ham keltirilgan. Talabalarning mustaqil ishlashi uchun materiallar va topshiriqlar ham berilgan.

Asosiy mavzular

Makroiqtisodiyot faniga kirish: Makroiqtisodiyotning predmeti, obyekti, maqsadi va vazifalari. Makroiqtisodiy tahlil usullari. Iqtisodiy modellar.
Asosiy makroiqtisodiy koʻrsatkichlar va ularni hisoblash: Yalpi ichki mahsulot (YIM), yalpi milliy daromad (YMD), milliy daromad (MD) kabi asosiy makroiqtisodiy koʻrsatkichlar va ularni hisoblash usullari.
Bozor iqtisodiyotining davriy rivojlanishi. Ishsizlik: Iqtisodiy sikllar, ishsizlik turlari, tabiiy ishsizlik darajasi, Ouken qonuni.
Inflyatsiya va aksilinflyatsiya siyosati: Inflyatsiya tushunchasi, turlari, sabablari va oqibatlari. Inflyatsiyaga qarshi kurash siyosati.
Yalpi talab - yalpi taklif modeli: Yalpi talab (AD) va yalpi taklif (AS) egri chiziqlari. Makroiqtisodiy muvozanat. AD-AS modelining qoʻllanilishi.
Iste'mol, jamgʻarish va investitsiya funksiyalari: Iste'mol va jamgʻarish funksiyalari. Investitsiya funksiyasi. Akselerator modeli.
Keynsning tovarlar va xizmatlar bozoridagi makroiqtisodiy muvozanat modeli: Rejalashtirilgan va haqiqiy xarajatlar. 'Keyns xochi' modeli. Multiplikator effekti.
Pulga talab funksiyasi: Pulga talabning klassik va Keynscha nazariyalari. Likvidlik afzalligi.
Pul taklifi. Pul bozorida muvozanat: Pul taklifi, pul bazasi, pul multiplikatori. Pul bozorida muvozanat.
Davlat byudjeti. Soliqlar: Davlat byudjeti, uning tuzilishi va funktsiyalari. Soliqlarning turlari.
Byudjet-soliq siyosati: Fiskal siyosatning mohiyati, turlari va instrumentlari. Byudjet defitsiti va davlat qarzi.
Bank tizimi. Pul-kredit siyosati: Bank tizimining tuzilishi va funktsiyalari. Pul-kredit siyosati, uning maqsadlari va vositalari.
IS-LM modeli: IS va LM egri chiziqlari. Tovarlar va pul bozorida muvozanat. IS-LM modelining qo'llanilishi.
Iqtisodiy oʻsishning umumiy tavsifi va neokeynscha modellari: Iqtisodiy o'sishning mohiyati, omillari va ko'rsatkichlari. Domar va Xarrod modellari.
Iqtisodiy oʻsishning neoklassik modellari: Solou modeli, uning asosiy farazlari va natijalari. Texnologik o'zgarishlar va iqtisodiy o'sish.
Xalqaro savdo nazariyasi: Mutlaq va nisbiy ustunlik nazariyalari. Xeksher-Olin modeli. Xalqaro savdoning zamonaviy nazariyalari.
Tashqi savdo siyosati: Tashqi savdo siyosatining instrumentlari (bojlar, kvotalar, subsidiyalar). Protektsionizm va erkin savdo.
Toʻlov balansi: Toʻlov balansi: tuzilishi, hisobi va tahlili. Toʻlov balansini tartibga solish usullari.
Valyuta kursi: Valyuta kursining mohiyati va belgilanishi. Valyuta bozorini tartibga solish.
Ochiq iqtisodiyotda makroiqtisodiy siyosat: Ochiq iqtisodiyotning asosiy koʻrsatkichlari va xususiyatlari. Mundell-Fleming modeli.