Вирусология и проблемы практики

Ushbu kitob virusologiya va uning amaliyotdagi muammolariga bag'ishlangan. Unda viruslarning tuzilishi, evolyutsiyasi, klassifikatsiyasi, bakteriofaglar, onkogen viruslar, transduksiya, interferon, OITS, viruslarning zamonaviy evolyutsiyasi, atrof-muhitning ifloslanishi va pestitsidlarning ta'siri kabi mavzular ko'rib chiqiladi.

Asosiy mavzular

• Viruslarning evolyutsiyasi: Viruslarning kelib chiqishi, evolyutsiyasi va biosferadagi o'rni muhokama qilinadi. Viruslarning hujayralardan kelib chiqishi haqidagi gipoteza va ularning genetik material almashinuvi xususiyatlari ko'rib chiqiladi.
• Viruslarning tuzilishi va xususiyatlari: Viruslarning o'lchamlari, tuzilishi, genetik materiallari (DNK yoki RNK), kapsidlari va qo'shimcha qobiqlari haqida ma'lumot beriladi. Viruslarning parazit tabiati va hujayra ichida ko'payish mexanizmlari tasvirlangan.
• Bakteriofaglar: Bakteriofaglarning kashf etilishi, tuzilishi va hayotiy sikli batafsil yoritilgan. Bakteriyalarni yo'q qilish xususiyatidan tibbiyotda foydalanish imkoniyatlari muhokama qilinadi.
• Onkogen viruslar va rak: Onkogen viruslarning ta'siri, hujayralarni o'zgartirish mexanizmlari va virusli kanserogenezning molekulyar asoslari ko'rib chiqiladi. Turli xil onkogen viruslarning (gerpesviruslar, adenoviruslar, retroviruslar) xususiyatlari yoritilgan.
• Interferon: Interferon tizimi, uning antiviral va immunomodulyatorlik xususiyatlari, shuningdek, klinikada qo'llanilishi haqida ma'lumot beriladi.
• OITS (SPID): OITSning kelib chiqishi, tarqalishi, virus (OIV) tuzilishi va ko'payish mexanizmlari, immunitet tizimiga ta'siri, yuqish yo'llari va oldini olish choralari muhokama qilinadi.
• Viruslarning zamonaviy evolyutsiyasi: Viruslarning evolyutsiyasiga ta'sir etuvchi zamonaviy omillar, atrof-muhitning ifloslanishi va pestitsidlarning ta'siri ko'rib chiqiladi. Viruslarning yangi xususiyatlarga ega bo'lishi va epidemiologik xavfning ortishi mumkinligi ta'kidlanadi.
• Transduksiya: Transduksiya (lotincha: transductio - ko'chirish) - irsiy xususiyatlarning o'zgarishiga olib keladigan, bir hujayradan ikkinchi hujayraga genetik materialning o'tkazilishi.
• Hayvonlar, oʻsimliklar va inson viruslari: O'simlik viruslari kasalliklari, viruslardan tozalash va virusga chidamli o'simliklar muhokama qilinadi. Hayvonlar va odamlarda kasalliklarni keltirib chiqaruvchi xavfli qo'zg'atuvchilar. Chechak, poliomielit, quturish, virusli gepatit, gripp, OITS va boshqalarlar ko'rib chiqiladi.