Geografiya 10-sinf

Ushbu "Geografiya (Amaliy Geografiya)" darsligi O'rta Osiyo mintaqasi, jahon siyosati, tabiiy jarayonlar va atrof-muhit muammolari kabi keng ko'lamli geografik tushunchalarni qamrab oladi. O'quvchilar geografiya fanining asosiy tushunchalari, qonuniyatlari va amaliy ahamiyati haqida chuqur bilimga ega bo'ladilar. Darslik murakkab geografik hodisalarni sodda va tushunarli tilda izohlaydi, bu esa o'quvchilarga materialni osongina o'zlashtirishga yordam beradi. Kitobda nazariy ma'lumotlar bilan bir qatorda amaliy tadqiqotlar, xaritalar bilan ishlash va geografik muammolarni hal etishga doir topshiriqlar ham o'rin olgan. Darslik O'zbekiston geografiyasini chuqur o'rganish, atrof-muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanishga bag'ishlangan masalalarga alohida e'tibor qaratadi.

Asosiy mavzular

Geografiya fanining asoslari: Geografiya fanining predmeti, obyekti, vazifalari va rivojlanish tarixi. Geografiya fanlari tizimi va ularning o'zaro aloqalari. Geografik tadqiqot usullari.
Yerning tabiati: Yerning shakli, o'lchamlari, harakati va ularning geografik oqibatlari. Yerning ichki tuzilishi, tektonik jarayonlar, yer yuzasining shakllanishi va rivojlanishi. Geografik qobiq, uning tuzilishi, xususiyatlari va qonuniyatlari.
Jamiyat va tabiat: Jamiyat va tabiat o'rtasidagi munosabatlar. Antropogen landshaftlar va ularning tasnifi. Tabiatni muhofaza qilishning geografik asoslari.
Amaliy geografik tadqiqotlar: Tabiiy geografik jarayonlar. Geografik baholash va prognozlash. Atrof-muhit monitoringi va geografik-ekologik ekspertiza asoslari.
Dunyo aholisi: Dunyo aholisi soni, o'sish sur'atlari va joylashuvi. Demografik portlash va demografik o'tish nazariyasi. Urbanizatsiya jarayonlari. Xalqaro migratsiya jarayonlari va muammolari.
Dunyoning geosiyosiy manzarasi va global muammolar: Dunyodagi geosiyosiy tizim va uning shakllanishi. Davlatlarning integratsion uyushmalari. Insoniyatning global muammolari va ularning yechimlari.
Yevropa va Amerika subregionlari: Yevropa subregionlarining geografik xususiyatlari, iqtisodiyoti va aholisi. Lotin Amerikasi mamlakatlari. Karib havzasi orol mamlakatlari.
Afrika subregionlari: Afrika subregionlarining geografik xususiyatlari, iqtisodiyoti va aholisi.
Osiyo subregionlari: Janubi-g'arbiy va Janubiy Osiyo davlatlari. Sharqiy va Janubi-sharqiy Osiyo davlatlari. Markaziy Osiyo mamlakatlari.
Oʻzbekiston Respublikasi: O'zbekistonning geosiyosiy o'rni va munosabatlari. Ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi. Geoekologik muammolari.