Lexical phonetics

Ushbu kitob fonetika va nutqning lingvistik tahliliga bag'ishlangan bo'lib, ularning bugungi kundagi lingvistik fanlar orasidagi ahamiyatini ko'rib chiqadi. Fonetika umumiy tilshunoslikning bir qismi sifatida tilshunoslar orasida munozarali mavzu bo'lib kelgan. Diskurs keng ma'noda kommunikativ sohada nutq faoliyati sifatida qaraladi va ko'pincha nutq faoliyatini tashkil etishning o'ziga xos vositalari yoki qoidalari bilan bog'liqdir. Kitobda fonetika va diskursning bog'liqligi, fonetika atamasining ta'rifi va rivojlanishi, fonetik va fonologik atamalar, zamonaviy ingliz fonetikasini o'rganish usullari, fonetikaning boshqa lingvistik va nolingvistik fanlar bilan aloqasi, fonetika va diskursning xususiyatlari kabi masalalar tahlil etiladi. Shuningdek, kitobda nutq tovushlarining fiziologik, akustik, auditorlik va lingvistik jihatlari ham o'rganiladi hamda fonetikaning uslubshunoslik, grammatika, leksikologiya va boshqa fanlar bilan bog'liqligi ko'rsatib beriladi. Bundan tashqari, kitobda turli xil diskurs turlari, ularning o'ziga xos xususiyatlari va kommunikatsiya jarayonidagi o'rni ham muhokama qilinadi.

Asosiy mavzular

  • Fonetika haqida umumiy ma'lumotlar: Tilning eng muhim aloqa vositasi sifatidagi ahamiyati, nutq tovushlarining moddiy shakli, og'zaki nutqning birlamchi jarayon ekanligi, yozma nutqning ikkilamchi ekanligi, og'zaki nutqda grammatika va lug'atning ifodalanishi, fonetik hodisalarning ahamiyati, fonetika fanining rivojlanishi, fonetikaning boshqa fanlar bilan bog'liqligi, nutq tovushlarining hosil bo'lishi, akustik xususiyatlari va idrok etilishi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
  • Fonetikaning bir qismi sifatida fonostilistika: Uslublarni o'rganishga qaratilgan tilshunoslikning bir tarmog'i sifatida stilistika, stilistikaning rivojlanishi, fonetik stilistikaning (yoki fonostilistikaning) predmeti, uslublar va stilistik o'zgarishlarni o'rganishga yondashuvlar, fonostilistikaning 'uslubga sezgir' yoki 'uslubga bog'liq' fonologik jarayonlar bilan ishlashi, uslublarni o'rganishning asosiy jihatlari, stilistik o'zgarishlarga ta'sir etuvchi omillar, formalizm parametriga ko'ra stilistik o'zgarishlarni tahlil qilish, nutqning tasnifi, fonostilistik jarayonlarning tilga xosligi, fonostilistika va pedagogika masalalarining o'rganilishi, adabiy stilistika va fonostilistikaning o'zaro aloqasi kabi mavzular yoritiladi.
  • Fonetika va diskursning o'ziga xos xususiyatlari: Diskursning keng ma'noda kommunikativ sohada nutq faoliyati sifatida qaralishi, diskursning o'ziga xos vositalar yoki qoidalar bilan bog'liqligi, N. D. Arutyunovaning diskursga ta'rifi, diskursning ijtimoiy yo'naltirilgan faoliyat sifatidagi ahamiyati, diskursning real vaqtda mavjudligi, diskurs turlari (akademik, ilmiy, siyosiy, yuridik, harbiy), diskursni lingvistika nuqtai nazaridan o'rganish, fonetika va fonologiyaning diskursga aloqadorligi, segmental va suprasegmental hodisalarning diskursda ro'yxatga olinishi, diskurs va matnning farqi, diskursni 'yozib olish'ning imkonsizligi, diskurs tahliliga qaratilgan tadqiqotlar, kommunikatsiya jarayoni, kommunikatsiya turlari (shaxslararo, guruhli, ommaviy) kabi masalalar muhokama qilinadi.