Романтизм Виктора Гюго
"Собор Парижской Богоматери" романы Франция тарихининг XV асрига бағишланган. Виктор Гюгонинг бу асарида ўша даврдаги ижтимоий ва сиёсий муносабатлар, халқнинг ҳаёти, урф-одатлари, шунингдек, диний ва дунёвий ҳокимият ўртасидаги кураш тасвирланган. Асарда асосий қаҳрамонлар - Квазимодо, Эсмеральда, Клод Фроллоларнинг тақдири орқали инсонийлик, муҳаббат, адолат ва жамиятдаги қарама-қаршиликлар каби мавзулар ёритилади. Роман ўқувчиларни ўрта асрлар Парижнинг кўчаларига, ибодатхоналарига ва қасрларига олиб боради, у ерда улар турли хил персонажлар ва драматик воқеалар билан учрашадилар.
Asosiy mavzular
- Инсонийлик ва шафқат: Романда Квазимодонинг уродлигига қарамай, унинг қалбидаги инсонийлик ва шафқат туйғулари Эсмеральдага бўлган муҳаббати орқали очиб берилади. Бу орқали ёзувчи жамиятнинг қадриятларига ва инсонга нисбатан муносабатига эътибор қаратади.
- Муҳаббат ва нафрат: Эсмеральда ва Клод Фролло ўртасидаги муносабатлар муҳаббат ва нафратнинг кучли ифодасидир. Клод Фроллонинг Эсмеральдага бўлган шаҳвоний истаклари унинг ахлоқий қадриятлари билан тўқнашади ва бу унинг ҳалокатига олиб келади.
- Адолат ва жамият: Романда жамиятнинг адолатсизлиги ва ҳукмрон табақанинг манфаатлари халқнинг манфаатларидан устун қўйилиши танқид қилинади. Эсмеральданинг қурбон бўлиши бунинг яққол мисолидир.
- Диний муносабат: Романда диннинг роли ва диний институтларнинг жамиятга таъсири таҳлил қилинади. Клод Фроллонинг шахсияти орқали диний ақидапарастлик ва мутаассиблик қораланади.
- Тақдир ва эрк: Асарда тақдирнинг инсон ҳаётига таъсири ва инсоннинг ўз тақдирини ўзгартиришга бўлган уринишлари тасвирланади. Квазимодо ва Эсмеральданинг ҳаёти тақдирнинг аччиқ ҳазилидек кўринади, аммо улар ўзларининг инсоний қадрларини сақлаб қолишга ҳаракат қиладилар.