Farmakologiya ma`ruzalar to`plami
Ushbu kitob farmakologiya faniga oid ma'ruzalar matnidan iborat bo'lib, unda dori vositalarining ta'siri, qo'llanilishi, metabolizmi, organizmdan chiqarilishi, nojo'ya ta'sirlari va boshqa farmakologik jihatlari keng yoritilgan. Kitob tibbiyot xodimlari, farmatsevtlar va talabalar uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Farmakologiyaga kirish: Farmakologiya fanining boshqa fanlar bilan bog'liqligi, dori vositalari haqida tushuncha, dorilarning o'zaro munosabati, dorilarni dozalash, farmakologiya fanining tarixi va yo'nalishlari, farmatsevtik farmakologiyaning ahamiyati.
- Dorilarning organizmga ta'siri: Dorilarning organizmga yuborilish yo'llari, so'rilishi, biologik membranalar roli, spetsifik ta'sirlari, dorilarning so'rilish tezligi va ta'sir muddati.
- Doza va uning ahamiyati: Doza tushunchasi, dozaning turlari, farmakologik ta'sirni yuzaga chiqarishdagi roli, dori moddalarining ta'sir turlari.
- Dorilarning o'zaro ta'siri: Dorilarning birgalikda va takror qo'llash oqibatlari, ekzogen va endogen omillar, organizmni dorilarga nisbatan sezuvchanligi, xronofarmakologiya, dorilarning dorilarga o'rganib qolishi.
- Dori moddalarining metabolizmi va ekskretsiyasi: Dori moddalarining organizmdagi o'zgarishlari, zararsizlantirish fermentlari, metabolik transformatsiya yo'llari, organizmdan chiqarilish yo'llari.
- Narkoz vositalarining farmakologiyasi: Narkoz haqida tushuncha, narkotik moddalarning ishlatilish tarixi va narkoz chaqirish mexanizmi, narkoz stadiyalari, narkotik moddalarga qo'yilgan talablar.
- Uxlatuvchi dorilar farmakologiyasi: Uyku haqida tushuncha, uykuning buzilishida ishlatiladigan uyku dorilari, ularning tasnifi va farmakologik xususiyatlari, ishlatilishi va nojo'ya ta'sirlari.
- Analgetik dori vositalarining farmakologiyasi: Analgetiklar haqida tushuncha, narkotik va nonarkotik analgetiklar, morfin va uning farmakodinamikasi, ta'sir mexanizmi va nojo'ya ta'sirlari.
- Spirtli ichimliklar farmakologiyasi: Etil spirti haqida tushuncha, ta'sir turlari, organizmga bo'lgan ta'siri, OIS so'rilishi, alkogolizmga qarshi kurash.
- Dorilar sifatini nazorat qilish: Dorilarning sifatini ustidan nazorat qilish metodlari, umumiy va xususiy farmakologiya, klinik farmakologiya.
- Talvasaga qarshi moddalar farmakologiyasi: Talvasa haqida tushuncha va uning turlari. Talvasaga qarshi ishlatiladigan dori vositalarining turlari va ularning ta'sir etish mexanizmlari.
- Dori moddalarning o'zaro ta'siri: Dorilarning o'zaro ta'siri natijasida kelib chiqadigan oqibatlar va ularning turlari.
- Gormonal va antigormonal preparatlar farmakologiyasi: Gormonlar va ularning turlari hamda ularning organizmga ta'siri va asoratlari.
- Dorilarning qo'llanilishi: Dorilarning tibbiyotda qo'llanilishi va dorilarning nojo'ya ta'sirlari.