Муғулчаи навонинг ижро талқинлари
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, unda Shashmaqom o'zbek-tojik xalqlarining musiqiy merosi, maqom san'atining nazariy va amaliy jihatlari, tarixi, rivojlanish bosqichlari, cholg'u va ashula bo'limlarining tuzilishi, ijro uslublari, notalari, mashhur maqomchilar hayoti va ijodi haqida ma'lumotlar keltirilgan. Kitob maqom san'atini o'rganuvchi talabalar, tadqiqotchilar, o'qituvchilar va maqomga qiziquvchi keng ommaga mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Navo maqomi: Navo maqomi Shashmaqom tarkibidagi uchinchi maqom bo'lib, o'zbek musiqasida muhim o'rin tutadi. Navo maqomining cholg'u va ashula bo'limlari, shuningdek, sho'balari (Saraxbor, Talqin, Nasr, Ufar va boshqalar) batafsil tahlil qilingan. Navo maqomining tuzilishi, kuy yo'llari, uslublari, ohanglari va boshqa xususiyatlari yoritilgan.
- Mug'ulchai Navo: Mug'ulchai Navo Navo maqomining ikkinchi guruh sho'balaridan biri. Ushbu turkumning ijro uslublari, kuy tuzilishi, ohanglari va boshqa xususiyatlari tahlil qilingan. Mug'ulchai Navoning cholg'u yo'llari, notalari va ijro etishdagi o'ziga xosliklari ko'rsatib o'tilgan.
- Shashmaqom cholg'u bo'limlari: Shashmaqomning cholg'u bo'limlari (Tasdqif, Tarje, Gardun, Muhammas, Saqil) haqida ma'lumot berilgan. Bu bo'limlarning tuzilishi, uslublari, ohanglari va boshqa xususiyatlari yoritilgan.
- Shashmaqom ashula bo'limlari: Shashmaqom ashula bo'limlarining (Saraxbor, Talqin, Nasr, Ufar) tarkibi va xususiyatlari, har bir bo'limning o'ziga xos uslubiy va janriy belgilari, she'riy matnlarning ahamiyati tahlil etilgan.
- Maqom ijrochilik uslublari: Maqom ijrochiligining asosiy prinsiplari, ovoz sozlash, nafasni to'g'ri olish, kuy tuzilishini his qilish, she'r mazmunini tushunish kabi masalalar haqida ma'lumotlar berilgan. Maqom ijrochiligida cholg'u sozlarining roli, sozandalar va xonandalar o'rtasidagi hamkorlik masalalari ko'rib chiqilgan.
- Maqomning nazariy asoslari: Maqomning lad tuzilishi, usullar, ritmlar, ohanglar, naqshlar, pardalar, zamonaviy musiqashunoslikda maqomni o'rganish usullari tahlil qilingan.