Pazandachilik texnologiyasi asoslari

Ushbu kitob, "Pazandachilik texnologiyasi asoslari", kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma sifatida O‘zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta Maxsus Ta’lim Vazirligi tomonidan tavsiya etilgan. Unda umumiy ovqatlanish va pazandachilik texnologiyasining asosiy qoidalari, jarayonlari hamda turli xil mahsulotlar (sabzavot, qo‘ziqorin, meva, baliq, go‘sht, parranda, tuxum, tvorog, xamir, shirin taomlar, parhez taomlar va o‘zbek milliy taomlari)ni tayyorlash texnologiyalari chuqur yoritilgan. Kitobda mahsulotlarning kimyoviy tarkibi, ularga dastlabki ishlov berish usullari, issiqlik ishlovi berish usullari, shuningdek, yong‘in xavfsizligi va mehnatni muhofaza qilish qoidalari ham o‘z ichiga oladi.

Asosiy mavzular

Sabzavot va qo‘ziqorinlarga ishlov berish: Yangi va qayta ishlangan sabzavot, meva va qo‘ziqorinlarning kimyoviy tarkibi, ularga dastlabki ishlov berish usullari, sabzavotlar va qo‘ziqorinlarning oziqaviy qiymati, ularning turlari va tasnifi, ularga ishlov berish jarayonlari (ajratish, yuvish, tozalash, maydalash, kesish) batafsil yoritilgan.
Baliqqa ishlov berish: Umumiy ovqatlanish korxonalariga keltiriladigan baliq turlari, ularning oziqaviy qimmati, baliqlarga dastlabki ishlov berish usullari (muzdan tushirish, tozalash, bo‘laklarga ajratish), baliqni filega ajratish va baliqdan turli taomlar tayyorlash jarayonlari ochib berilgan.
Go‘sht va go‘sht mahsulotlariga, parranda va ilvasinlariga ishlov berish: Go‘sht, go‘sht mahsulotlari va parrandalarning oziqaviy qimmati, ularning kimyoviy tarkibi, dastlabki ishlov berish usullari, yarim tayyor mahsulotlar tayyorlash texnologiyalari batafsil tushuntirilgan.
Pazandalikda issiqlik ishlovi berish usullari: Mahsulotlarga issiqlik ishlovi berishning asosiy usullari (qaynatish, dimlash, qovurish, toblab pishirish) va ularning ahamiyati, usullarning turlari, har bir usulning o‘ziga xos jihatlari batafsil bayon etilgan.
Suyuq taomlar: Suyuq taomlarning ahamiyati va klassifikatsiyasi, qaynatma quruq sho‘rva, xushxo‘r suyuq taomlar, sho‘rvalar assortimenti, ularga qayla tayyorlash, pyure sho‘rvalar va sutli sho‘rvalarni tayyorlash texnologiyalari yoritilgan.
Sardaklar: Sardak tayyorlash uchun sho‘rva tayyorlash, asosiy go‘shtli qizil va oq sardaklarni tayyorlash texnologiyalari, shuningdek, ularning turlari va gazaklar bilan uzatish usullari keltirilgan.
Yorma, dukkakli va makaron mahsulotlaridan tayyorlangan taomlar va qaylalar: Yorma, dukkakli va makaron mahsulotlariga dastlabki ishlov berish, ulardan tayyorlanadigan taomlar va qaylalar haqida ma’lumot berilgan.
Kartoshka, sabzavot va qo‘ziqorinlardan tayyorlanadigan taom va qaylalar: Qaynatilgan sabzavotli, dimlangan sabzavotli, qovurilgan sabzavotli, toblab pishirilgan sabzavotli taomlar va sabzavotli qo‘ziqorinli qaylalar tayyorlash texnologiyalari bayon etilgan.
Baliqdan tayyorlangan issiq taomlar: Baliqni qaynatib tayyorlanadigan taomlar, dimlangan baliqli taomlar, qovurilgan baliqli taomlar va toblab pishirilgan baliqli taomlar tayyorlash texnologiyalari yoritilgan.
Go‘sht va go‘sht mahsulotlaridan tayyorlangan taomlar: Go‘sht va go‘sht mahsulotlarini qaynatib, qovurib va dimlab tayyorlangan taomlar, qiymalangan go‘shtli taomlar, parranda go‘shtidan tayyorlangan taomlar va toblab pishirilgan go‘shtli taomlar tayyorlash texnologiyalari batafsil bayon etilgan.
Tuxum va tvorogdan tayyorlanadigan taomlar: Tuxumdan tayyorlanadigan taomlar (qaynatilgan tuxum, tuxumni qovurish, tabiiy omlet, pishloqli quymoq), tvorogdan tayyorlanadigan taomlar (sirniklar, tvorogli zapekanka) tayyorlash texnologiyalari keltirilgan.
Yaxna taomlar va gazaklar: Buterbrodlar, salatlar, baliqdan taom va gazaklar, go‘sht va go‘sht mahsulotlaridan tayyorlangan taomlar va gazaklar, tuxumli gazaklar tayyorlash usullari tushuntirilgan.
Shirin taomlar va issiq ichimliklar: Shirin taomlar va issiq ichimliklar tayyorlashning o‘ziga xos jihatlari, shirn taomlarning tasnifi, shirinliklar va ichimliklarga dastlabki ishlov berish hamda ularni tayyorlash usullari keltirilgan.
Xamirdan tayyorlangan mahsulotlar: Xamirturushli va xamirturushsiz xamirdan tayyorlanadigan turli xil mahsulotlar (pirojki, kulcha, bulochka, kulebyaka, tortlar va hokazo) ishlab chiqarish texnologiyasi, xamirni yetiltirish usullari va mahsulotlarni bezash texnologiyasi batafsil bayon etilgan.
Parhez taomlar: Parhez taomlarning ahamiyati, umumiy tavsifnomasi va ovqatlarni tayyorlash usullari, shuningdek, turli kasalliklar uchun tavsiya etiladigan 9 xil parhez taomlarning oziq-ovqat mahsulotlariga umumiy tavsifi va ularni tayyorlash usullari keltirilgan.
O‘zbek milliy taomlari: Yaxna taomlar, suyuq va ikkinchi taomlar tarkibi, xamirli mahsulotlar, shirin taomlar va issiq ichimliklarning o‘zbek milliy taomlari doirasida tayyorlanishi tushuntirilgan.
Mehnatni muhofaza qilish va texnika xavfsizligi: Ishlab chiqarishda mehnatni muhofaza qilish va texnika xavfsizligi qoidalarining ahamiyati, yong‘in xavfsizligi asosiy tushunchalari, yong‘in chiqish sabablari va ulardan himoyalanish choralari batafsil bayon etilgan.