Аския матнининг лингвостилистикаси

Ushbu dissertatsiya avtoreferati Oʻzbekiston Respublikasi Fergana davlat universiteti huzuridagi Ilmiy kengash tomonidan tasdiqlangan, filologiya fanlari doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun tayyorlangan DUSMATOV XIKMATULLO XAITBOEVICHning «ASKIYА MАTNING LINGVOSTILISTIKАSI» mavzusidagi tadqiqotining qisqacha mazmunini ochib beradi. Unda askiyа san'atining lingvostilistik xususiyatlari, oʻziga xos jihatlari, soʻz oʻyinlarining qoʻllanilishi, bu janrning oʻzbek tilidagi oʻrni va ahamiyati, shuningdek, ushbu janrning ilmiy-nazariy va amaliy tadqiqi masalalariga bagʻishlangan ilmiy ishlar koʻrib chiqilgan. Avtoreferatda «Askiya»ning jahon madaniy merosi sifatida tan olinishi, uning lingvokulturologik ahamiyati, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining tegishli farmon va qarorlari ijrosini ta'minlashdagi oʻrni ham bayon etilgan.

Asosiy mavzular

  • Askiyа matnining lingvostilistikasi: Dissertatsiyaning asosiy maqsadi askiyachilar nutqining oʻziga xosligini, soʻz oʻyinlarining til vositalari sifatida qoʻllanilishini, ularning stilistik va semantik imkoniyatlarini ochib berishdir. Tadqiqotda askiyaning lingvostilistik xususiyatlari, jumladan, fonetik, leksik, morfologik va sintaktik-stilistik usullarning qoʻllanilishi tahlil qilinadi. Shuningdek, askiya janrining boshqa janrlar (anekdot, hazil-mutoyiba) bilan oʻzaro bogʻliqligi ham koʻrib chiqiladi.
  • Oʻzbek tilida soʻz oʻyinlarining lingvostilistikasi: Ushbu mavzu doirasida oʻzbek tilida mavjud boʻlgan koʻp ma'noli soʻzlar, omonimlar, omofonlar, omoğraflar, paronimlar va boshqa til birliklarining soʻz oʻyinlarini yaratishdagi oʻrni, ularning semantik va stilistik imkoniyatlari tadqiq etiladi. Ayrim lingvistik hodisalar (metafora, metateza, paronomaziya, polisemantiya) asosida yuzaga keladigan soʻz oʻyinlari turlari va usullari misollar bilan koʻrsatib beriladi.
  • Askiyа janrining ilmiy-nazariy va amaliy tadqiqi: Dissertatsiyada Oʻzbekiston Respublikasi Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan tasdiqlangan DUSMATOV XIKMATULLO XAITBOEVICHning «ASKIYА MАTNING LINGVOSTILISTIKАSI» mavzusidagi doktorlik dissertatsiyasining asosiy natijalari, xulosalari hamda ushbu tadqiqotning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati yoritilgan. Shuningdek, askiyаning jahon madaniy merosi roʻyxatiga kiritilishi va uning Oʻzbekiston Respublikasi madaniy hayotidagi oʻrni haqida ham ma'lumot berilgan.