Tasviriy san'at va muhandislik grafikasi
Ushbu kitob tasviriy san'at texnologiyasi va nusxa ko'chirish fanidan iborat bo'lib, talabalarga rangtasvirning nazariy asoslari, materiallari, texnikasi, hamda rassomlikning turli uslublari haqida ma'lumot beradi. Kitobda qadimdan hozirgi kungacha bo'lgan rangtasvir tarixi, materiallar, texnikalar, shuningdek, O'zbekiston san'ati va mashhur rassomlarning texnologiyalari yoritilgan.
Asosiy mavzular
- SO'Z BOSHI: Kitobning kirish qismi bo'lib, unda tasviriy san'at texnologiyasi va nusxa ko'chirish fanining ahamiyati, oliy o'quv yurtlarida uning o'rni va bu fan bo'yicha qo'llanmaning maqsad va vazifalari bayon etilgan. Shuningdek, kitobda zamonaviy rassomlarning ranglar texnologiyasi va uslublari haqida nazariy bilimlarni boyitishga urg'u berilgan.
- KIRISH: Mustaqillik sharofati bilan tasviriy san'at texnologiyalarini rivojlantirishga qaratilgan ilmiy tadqiqotlar va ranglar texnologiyasiga oid muammolar haqida so'z boradi. Rangtasvir sohasining jadal rivojlanishi va mutaxassislarning zamonaviy bilimlar zarurligi ta'kidlangan.
- RANGTASVIR TEXNOLOGIYASI: Dastgohli rangtasvirning paydo bo'lishi, uning asoslari, dastlabki davrlardagi rangtasvir texnikalari va O'rta asrlardan boshlab buyuk ustalarning ijodiy yo'llari haqida ma'lumot beradi.
- G'ARBIY YEVROPA VA VIZANTIYA TRAKTATLARI: Antik davrga oid rangtasvir materiallari va texnikasiga oid traktatlar haqida so'z boradi. Aristotel, Teofrast, Dioskurid, Vitruviy, Pleniy kabi antik davr allomalarining asarlari va ulardagi ma'lumotlar tahlil qilingan.
- RUS RANGTASVIR TARIXI: Rus rangtasvirining rivojlanishi, X-XIX asrlarda ijod qilgan rassomlarning texnikalari va uslublari haqida ma'lumot beradi. Chennini Chennini, Alberti, Leonardo da Vinchi kabi rassomlarning asarlari va ular haqidagi ma'lumotlar keltirilgan.
- RANGTASVIR MATERIALLARI VA TEXNIKASI BO'YICHA (RUS) MANBAALARI: Rus rangtasvirining shakllanishi, ikonografiya, ikona tasvirining materiallari va texnikasi, hamda buyuk ustalarning rangtasvir texnologiyalari haqida ma'lumot beradi.
- ASOSLAR. TURLI MATERIALLARNING TURLICHA XUSUSIYATLARI: Rangtasvirda ishlatiladigan turli asoslar (daraxt, mato, tosh, metall, qog'oz va boshqalar) va ularning xususiyatlari, tayyorlanishi va ishlatilishi haqida ma'lumot beradi.
- DARAXTLARDAN OLINADIGAN ASOSLAR: Daraxt asoslarining qo'llanilishi, ularning turlari (kashtan, yong'oq, lipa, archa va boshqalar) va ulardan foydalanish texnikasi haqida batafsil ma'lumot berilgan.
- TO'QIMA MATOLI ASOSLAR: Matoning asos sifatida ishlatilishi, uning turlari, tayyorlanishi va ishlatilishi haqida ma'lumot beradi. Xususan, xolst va uning qo'llanilishi haqida gapirilgan.
- METALL ASOSLARI: Metallning asos sifatida ishlatilishi, uning turlari (temir, mis, bronza) va ular bilan ishlash texnikasi haqida ma'lumot beradi.
- QOG'OZ VA PERGAMENT ASOSLARI: Qog'oz va pergamentning asos sifatida ishlatilishi, ularning turlari, tayyorlanishi va ishlatilishi haqida ma'lumot beradi. Xususan, Niderlandiya va Germaniyada bu texnikadan foydalanish haqida gapirilgan.
- GRUNT. GRUNT TARKIBI VA GRUNTNING STRUKTURASI: Gruntning turlari, tarkibi va strukturasi, uning ahamiyati, tayyorlanishi va ishlatilishi haqida ma'lumot beradi.
- MATO XOLSTNI YUZA QISMIGA GRUNT BERISH UCHUN QO'LLANILADIGAN KERAKLI MATERIALLAR: Mato xolstga grunt berish uchun ishlatiladigan materiallar (yelimlar, pigmentlar va boshqalar) va ularning turlari haqida ma'lumot beradi.
- GRUNTOVKA HAQIDAGI TARIXIY MANBAALAR: Rassomlarning grunt tayyorlashga qanday ahamiyat berganligi va ularning tajribalari haqida ma'lumot beradi.
- CHIZMALAR, CHIZMALARNI O'TKAZISH YO'LLARI: Chiziqli tasvirning ahamiyati, uning yuzalarga o'tkazilishi va turli texnikalari haqida ma'lumot beradi.
- RANG. QORISHMALAR: Rangtasvirda ranglarning qo'llanilishi, ularning aralashtirilishi va ranglar nazariyasi haqida ma'lumot beradi. Enkaustika va tempera texnikalari haqida ham so'z boradi.
- TEMPERALI RANGTASVIR: Temperali rangtasvirning rivojlanishi, uning turlari, materiallari va buyuk ustalarning bu texnikada ijodiy faoliyati haqida ma'lumot beradi.
- MOYLI RANGTASVIR: Moyli rangtasvirning kelib chiqishi, rivojlanishi va uning turlari, materiallari va buyuk ustalarning bu texnikada ijodiy faoliyati haqida ma'lumot beradi.
- O'ZBEKISTON TASVIRIY SAN'ATIDA TEXNOLOGIK JARAYONLAR: O'zbekiston amaliy san'atining dastlabki namunalari, rivojlanishi, turli davrlarda qo'llanilgan texnikalar va uslublar haqida ma'lumot beradi.
- NUSXA OLISH: Restavrasiya tushunchasi, uning mohiyati, turlari va qo'llanilishi haqida ma'lumot beradi.
- DJORDJNING «YUDIF» KARTINASINING RESTAVRASIYASI HAQIDA: Djordjonning mashhur kartinasining restavrasiyasi haqida batafsil ma'lumot berilgan.
- BOG'LOVCHI MATERIALLAR: Rangtasvirda ishlatiladigan bog'lovchi materiallarning turlari (organik va anorganik) va ularning xususiyatlari haqida ma'lumot beradi.
- BOG'LOVCHILARDAN FOYDALANISHDAGI QADIMIY MANBAALAR: Qadimgi ustalarning bog'lovchilardan foydalanish usullari va ularning tajribalari haqida ma'lumot beradi.
- BUYUK USTALARNING RANGTASVIR TEXNOLOGIYASI: Buyuk ustalarning rangtasvir texnologiyalari, ularning ijodiy yondashuvlari va uslublari haqida ma'lumot beradi.
- FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: Kitobni tayyorlashda foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.