Chumoli kislotasi va uning eritmalarida molekulyar agregatsiyalarni kombinatsion sochilish spektrlari hamda kvanto-kimyoviy hisoblashlar yordamida o’rganish
Ushbu bitiruv malakaviy ishi chumoli kislotasining molekulalararo vodorod bog'lanish hosil qilishini va bu jarayonning kombinatsion sochilish spektrlarida qanday namoyon bo'lishini tadqiq etadi. Tadqiqotda chumoli kislotasining toza holati, shuningdek uning inert erituvchi CCl4 va geksan bilan eritmalari o'rganilgan. Natijalar kvanto-kimyoviy hisoblashlar bilan solishtirilgan va chumoli kislotasi molekulalari orasida vodorod bog'lanish mavjudligi aniqlangan.
Asosiy mavzular
- Chumoli kislotasining molekulalararo vodorod bog'lanish hosil qilishi: Chumoli kislotasi molekulalari orasida vodorod bog'lanishlarning mavjudligi va bu bog'lanishlarning spektral xususiyatlarga ta'siri o'rganilgan. Xususan, parallel va perpendikulyar tashkil etuvchilarining maksimumlari orasidagi farq va spektral chiziqlarning assimetriyasi tahlil qilingan.
- Chumoli kislotasining eritmalari: Chumoli kislotasining inert erituvchi CCl4 va geksan bilan eritmalari tadqiq qilingan. CCl4 eritmada agregatlarning buzilishi va spektral chiziqning past chastotaga siljishi kuzatilgan. Geksan eritmasida esa bir-biriga yaqin spektral chiziqlarning ajralishi aniqlangan.
- Kvanto-kimyoviy hisoblashlar: Chumoli kislotasi molekulalarining dimeri uchun kvanto-kimyoviy hisoblashlar o'tkazilgan. Natijalar ikkita chumoli kislotasi molekulasi orasida vodorod bog'lanish hosil bo'lishi va yopiq strukturali dimer hosil bo'lishini ko'rsatgan. Dimer hosil bo'lish energiyasi 13,2 kkal/molni tashkil etgan.