Tolali polimer materiallar va charm-mo’yna ishlab chiqaish kimyoviy texnologiyasi va jihozlari fanidan amaliy mashg’ulotlar uchun uslubiy qo’llanma
Ushbu o'quv qo'llanma oliy ta'lim muassasalari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, to'qimachilik va yengil sanoat texnologik jarayonlarida kimyoviy moddalarni qo'llash, hisoblash usullari va ularning texnologik parametrlarini o'rganishga bag'ishlangan. Qo'llanmada eritmalarning konsentratsiyasini aniqlash, uzlukli ishlaydigan jihozlarda olib boriladigan jarayonlarni hisoblash, gul bosish, qog'oz ishlab chiqarish texnologiyalari va ularning asosiy bosqichlari, kimyoviy moddalarning sarfini hisoblash kabi masalalar yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Ishchi va to'yintiruvchi eritma konsentratsiyalarini aniqlashga doir hisoblar: Eritmalarning konsentratsiyasini aniqlash, turli konsentratsiyadagi eritmalarni tayyorlash uchun zarur bo'lgan moddalar miqdorini hisoblash usullari ko'rsatilgan.
- Uzlukli ishlaydigan jihozlarda olib boriladigan jarayonlar hisobi: To'qimachilik materiallariga ishlov berishda qo'llaniladigan uzlukli jarayonlarning matematik modellari va hisoblash usullari keltirilgan.
- Gul bosish jarayoniga tegishli hisoblar: To'qimachilik materiallariga gul bosish texnologiyasi, unda qo'llaniladigan bo'yoqlar va kimyoviy moddalarni hisoblash usullari bayon etilgan.
- Berilgan tarkibli qog'oz uchun xom ashyo xisobi: Qog'oz ishlab chiqarishda qo'llaniladigan xom ashyolar (sellyuloza, to'ldiruvchilar, yelimlovchilar) va ularning miqdorini hisoblash usullari keltirilgan.
- Qog'oz massasini ma'lum konsentratsiyagacha suyultirish xisobi: Qog'oz ishlab chiqarish jarayonida qog'oz massasini suyultirish, optimal konsentratsiyani aniqlash va suv sarfini hisoblash usullari yoritilgan.
- To'ldiruvchi va yelimlovchi eritmalarini xisobi: Qog'ozga qo'shiladigan to'ldiruvchilar (kaolin, talk) va yelimlovchilar (kanifol, kraxmal) ning miqdorini hisoblash, ularning ta'sirini o'rganish usullari keltirilgan.
- Bo'yovchi modda va bog'lovchi eritmalarini xisobi: Qog'ozni bo'yash uchun ishlatiladigan bo'yoqlar, ularning turlari va sarfini hisoblash, bo'yash jarayonining texnologik xususiyatlari bayon etilgan.
- Qog'oz ishlab chiqarish jixozining ish quvvatini xisoblash. Tolali xom ashyo balansi: Qog'oz ishlab chiqarish jixozlarining ish quvvatini aniqlash, texnologik jarayonlarning samaradorligini baholash, xom ashyo sarfini optimallashtirish usullari keltirilgan.