Eurydema Lap turkumi qandalarining zararkunandaligini hamda biologik,ekologik o’ziga xosligini o’rganish

Ushbu kitob Oʻzbekistonda karamguldoshlar oilasiga mansub oʻsimliklarda zararkunanda sifatida tarqalgan Eurydema Lap. turkumi qandalalarining biologik va ekologik xususiyatlarini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda ushbu qandalalarning tur tarkibi, tarqalishi, ekologik faktorlar hamda mavsumiy oʻzgarishlar ta'sirida ular sonining oʻzgarishini, zararkunandaligini hamda biologik, ekologik oʻziga xosligini oʻrganishga qaratilgan. Xorazm vohasi sharoitida ushbu qandalalarning faoliyati, rivojlanishi va xulqiga haroratning ta'siri, tuxum qoʻyishi va serpushtligi hamda tabiiy dushmanlari haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan. Kitobda karam va boshqa karamguldoshlar oilasiga mansub oʻsimliklarga keltiradigan zarari, shuningdek, ularga qarshi kurash choralari haqida ham soʻz boradi.

Asosiy mavzular

• Karamguldoshlar qandalalarining klassifikatsiyasi va tashqi tuzilishi: Ushbu mavzuda Eurydema Lap. turkumi qandalalarining sistematikasi, ilmiy va oʻzbekcha nomlanishi, jumladan Eurydema maracandica Osh., Eurydema wilkinsi Dist., Eurydema oleracea L., Eurydema ventralis kol. va Eurydema ornata L. turlari haqida ma'lumot berilgan.
• Qandalalarning geografik tarqalishi: Ushbu mavzu Eurydema Lap. turkumi qandalalarining, xususan E.maracandica va E.Wilkinsi Dist. turlarining Oʻrta Osiyo va jahon boʻylab tarqalishi, ularning areallari, shimoliy va janubiy chegaralari haqida ma'lumotlarni oʻz ichiga oladi.
• Qandalalarning hosilga ta'siri: Mavzuda E.maracandica va E.wilkinsi turlarining karam oʻsish sur'atiga ta'siri, oʻsishdan orqada qolishi, zararlanish darajasi va hosil yoʻqotilishining foizlarda hisoblanishi boʻyicha ma'lumotlar keltirilgan.
• Qishlashdan bahorgi uygʻonishi: Ushbu qismda qandalalarning qishlash joylaridan chiqish vaqtiga kelib dalalarda va yoʻllar chetlarida vegetatsiyalanuvchi karamguldoshlarni uchratish mumkinligi, keyinchalik esa ular madaniy karamguldoshlarga oʻtishi haqida ma'lumot berilgan.
• Juftlashishi, tuxum qoʻyishi va serpushtligi: Mavzuda qandalalarning juftlashish davri, tuxum qoʻyishi, tuxumlarining rivojlanishi, serpushtligi va bu jarayonlarga haroratning ta'siri haqida batafsil ma'lumotlar berilgan.
• Qurtlarining rivojlanishi va xulqi: Ushbu qismda E.wilkinsi tuxumlari embrionning rivojlanishi bilan oʻz rangini oʻzgartirishi, qurtlarning chiqishi va rivojlanishi haqida ma'lumot berilgan.
• Hayot davomiyligi va jinsiy yetilishiga haroratning ta'siri: Mavzuda qandalalarning hayot davomiyligi va jinsiy yetilishiga haroratning ta'sirini oʻrganish, optimal haroratlar, serpushtlik va bepushtlikka haroratning ta'siri haqida ma'lumotlar keltirilgan.
• Oziq oʻsimlikni qandalalarning jinsiy yetilish tezligi, serpushtligi va hayot davomiyligiga ta'siri: Ushbu qismda qandalalarning turli oziq oʻsimliklarni tanlashiga sabab, generativ organlar bilan oziqlanishning serpushtlik va hayot davomiyligiga ta'siri haqida ma'lumot berilgan.
• Tabiiy sharoitlarda kun davomida xulqini oʻzgarishi: Mavzuda qandalalarning kun davomida haroratga bogʻliq ravishda xulqini oʻzgarishi, haroratning xulqiga ta'sirini besh fazasi haqida ma'lumot berilgan.
• Qishlashga ketishi: Ushbu qismda qandalalarning qishlashga tayyorgarlik koʻrish davri, qishlash joylari va ularning qishlashga ketish muddatlari haqida ma'lumot berilgan.