Спортчи соматотипи ва унинг спорт генлари билан боғлиқлиги

Ushbu tadqiqot Oʻzbekiston Respublikasi Sport tibbiyoti ilmiy-amaliy markazida amalga oshirilgan boʻlib, unda sportchilarning somatotipi hamda sport genlari bilan bogʻliqligi oʻrganilgan. Tadqiqot natijalari futbolchilarning individual xususiyatlarini aniqlash va ularning sportdagi muvaffaqiyatini oshirishga qaratilgan. Genetik markerlar va antropometrik maʼlumotlar tahlili asosida sportchilarning tayyorgarlik jarayonlarini optimallashtirish boʻyicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.

Asosiy mavzular

• Sportchi somatotiplari va ularning sport genlari bilan bogʻliqligi: Tadqiqotning asosiy maqsadi sportchilarning somatotipini va ularning sport genlari bilan bogʻliqligini oʻrganishdan iborat. Bunda turli sport turlari bilan shugʻullanuvchi sportchilarning antropometrik koʻrsatkichlari va genetik markerlari tahlil qilingan.
• ACTN3 genining futbolchilarning taktik-texnik faolligiga taʼsiri: Ushbu mavzu ACTN3 geni polimorfizmi futbolchilarning qisqa va uzoq muddatli oʻyinlardagi taktik-texnik harakatlariga qanday taʼsir koʻrsatishini oʻrganadi. Xususan, RR va XX genotiplarining samaradorlikka aloqadorligi tahlil qilingan.
• Sport genlarining antropometrik koʻrsatkichlar bilan bogʻliqligi: Tadqiqotda ACTN3, AMPD1 va HIF1A genlarining polimorfizmi bilan bogʻliq boʻlgan antropometrik koʻrsatkichlar (boʻy, vazn, tana massasi indeksi va boshqalar) oʻrtasidagi aloqadorlik aniqlangan.