ОИВ инфекцияли беморларда антиретровирус терапия самарадорлигининг клиник-патогенетик жиҳатлари ва уни оптималлаштириш
Ushbu doktorlik (DSc) dissertatsiyasi OIV infeksiyali bemorlarda antiretrovirus terapiyasining (ART) klinik-patogenetik jihatlarini, samaradorligini va uni optimallashtirishni o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda OIV infeksiyasining tabiiy kechishi, bemorlarda rivojlanadigan opportunistik va hamroh kasalliklar, ARTning ta'siri, xavfsizligi va bemorlarning hayot sifatini yaxshilashga qaratilgan choralar tahlil qilingan. Xususan, surunkali virusli gepatit C bilan birga kechuvchi OIV infeksiyasida jigar faoliyatini yaxshilashda gepatoprotektorlarning (Fosfogliv) samaradorligi hamda bemorlarda ARV dorilarga dastlabki rezistentlikning aniqlanishi va nazorat qilish tizimini yaratish bo'yicha muhim ilmiy va amaliy natijalar ko'rsatilgan.
Asosiy mavzular
- OIV infeksiyasining klinik-patogenetik jihatlari va antiretrovirus terapiyaning optimallashtirilishi: Tadqiqotda OIV infeksiyasining umumiy xarakteristikasi, uning opportunistik va hamroh kasalliklari, shuningdek, bemorlarda antiretrovirus terapiyaning samaradorligi va xavfsizligini oshirish yo'llari o'rganilgan. Bemorlarning CD4+ limfotsitlari darajasi, virus yuklamasi va ARV dorilarga rezistentlik kabi omillarning terapiya samaradorligiga ta'siri tahlil qilingan. Shuningdek, surunkali virusli gepatit C bilan birga kechuvchi OIV infeksiyasida gepatoprotektorlarning qo'llanilishi va uning samarasi ham ko'rsatilgan.
- OIV infeksiyasida antiretrovirus terapiyaning samaradorligiga ta'sir etuvchi omillar: Dissertatsiyada bemorlarning yoshi, jinsi, ijtimoiy-demografik holati, hamroh kasalliklar va alkogol iste'mol qilish kabi omillarning ART samaradorligiga ta'siri o'rganilgan. Alkogol va giyohvand moddalarni qabul qilish ARTning samaradorligini pasaytiruvchi asosiy omil ekanligi aniqlangan. Shuningdek, dispanser nazoratiga sodiqlikning terapiya samaradorligiga ijobiy ta'siri ko'rsatilgan.
- OIVning ARV dorilarga dastlabki rezistentligi va uni nazorat qilish tizimi: OIV infeksiyali bemorlarda ARV dorilarga dastlabki rezistentlikni aniqlash va nazorat qilish tizimini yaratish bo'yicha tadqiqot o'tkazilgan. Bemorlarda K103N kabi mutatsiyalarning aniqlanishi va ularning nevirapin va efavirenzga yuqori rezistentlikka sabab bo'lishi ko'rsatilgan. Bu esa, o'z navbatida, proteaza inhibitorlarini o'z ichiga olgan davolash sxemalarining samaradorligini oshirishga olib kelishi mumkin.