Общая языкознания

Ushbu oʻquv qoʻllanmasi tilshunoslikka kirish darslari uchun moʻljallangan boʻlib, unda tilning mohiyati, uning ijtimoiy hodisa sifatida oʻrganilishi, tilning umumiy va xususiy tilshunoslikdagi oʻrni, fonetika, fonologiya, orfografiya, leksikologiya, grammatika hamda tilshunoslikning dunyo tillari tasnifi kabi keng koʻlamli mavzular yoritilgan. Qoʻllanmada har bir mavzu chuqur tahlil qilingan, nazariy maʼlumotlar amaliy misollar bilan boyitilgan va talabalarning oʻz-oʻzini nazorat qilishlari uchun savol va topshiriqlar berilgan. Kitob tilshunoslikka oid bilimlarni tizimli ravishda egallashga yordam beradi.

Asosiy mavzular

• Tilshunoslikka kirish: Tilning mohiyati, uning ijtimoiy hodisa sifatida oʻrganilishi, umumiy va xususiy tilshunoslikning farqlari, tilning kelib chiqishi, funksiyalari va tabiiyati haqida maʼlumot beradi.
• Fonetika: Tilning tovush tizimini, nutq apparati, tovushlarning hosil boʻlishi va tasnifi, fonetikaning turli jihatdan (akustik, fiziologik, biologik) oʻrganilishi haqida maʼlumot beradi.
• Fonologiya: Fonemanı tilning bir tomonlama birligi sifatida tushuntiradi, fonemalararo farqlovchi va umumiy belgilarni, ularning funksiyalarini va bir-birini oʻrinbosishini oʻrganadi.
• Orfografiya: Yozma nutqdagi birlik va bir xil yozish qoidalarini, orfografiyaning turli prinsiplarini (fonetik, morfemik, anʼanaviy) va ularning qoʻllanilishini oʻrganadi.
• Leksikologiya: Tilning lugʻat tarkibini, soʻzning maʼnosi, uning leksikologiyadagi oʻrni, lugʻat boyligining umumiy harakteri, omonimlar, sinonimlar, antonimlar va frazeologizmlar kabi mavzularni qamrab oladi.
• Grammatika: Tilning grammatik tuzilishini, morfemanı, soʻzning grammatik maʼnosi, grammatik kategoriyalar, gap boʻlaklari va ularning oʻzaro aloqadorligini oʻrganadi.
• Dunyo tillarining tasnifi: Tillarning kelib chiqishi, ularning tasniflanishi, til oilalari, tillararo yaqinlik va farqlar hamda lingvistik tipologiya masalalarini yoritadi.