Jomiy “Yusuf va Zulayxo” asarining o`ziga xos talqini
Ushbu maqola Alisher Navoiyning zamondoshi va o‘z davrining yirik shoirlaridan biri hisoblangan Abdurahmon Jomiy qalamiga mansub “Yusuf va Zulayxo” dostonining o‘ziga xos talqini, mazmuni va jahon adabiyotida tutgan o‘rni haqida batafsil ma'lumot beradi. Maqolada Jomiyning asar yaratish tarixi, uning o‘zbek, fors-tojik tillaridagi boshqa Yusuf va Zulayxo qissalaridan farqi, dostonning tuzilishi, g‘oyaviy yo‘nalishi, asosiy qismlari va undagi bayon etilgan voqealar yoritilgan. Shuningdek, asarning tarbiya viyxususiyatlari, undagi obrazlar talqini va o‘rta Osiyo xalqlari o‘rtasida tarqalganligi haqida ham so‘z yuritiladi.
Asosiy mavzular
- Jomiyning "Yusuf va Zulayxo" dostonining yaratilishi va jahon adabiyotidagi o'rni: Maqolada Jomiyning "Yusuf va Zulayxo" asarini yaratish tarixi, uning fors-tojik va turkiy tillarida yozilgan Yusuf va Zulayxo mavzudagi boshqa asarlar orasida eng mukammal va badiiy jihatdan kuchli ekanligi, Yevropada ham Jomiy ijodiga bo‘lgan qiziqishning o‘ziga xos o‘rni haqida so‘z boradi.
- Dostonning tuzilishi va mazmuni: Dostonning masnaviy usulida yozilganligi, muqaddima, asosiy qism va xotimadan iboratligi, hajmi, undagi pand-nasihatlar, Yusuf obrazi orqali insoniy fazilatlarning ko‘rsatilishi, dostonning «Qur'on»ning «Yusuf» surasi asosida yozilgani hamda unda keltirilgan epizodlar haqida ma'lumot berilgan.
- Dostonning tarbiyaviy ahamiyati va o‘rni: Ushbu asarning tarbiyaviy ahamiyati, undagi obrazlarning o‘ziga xos talqini, so‘z san’atlaridan mohirona foydalanilganligi, ishq va so‘z qudratining ochib berilishi, dostonning barcha boblarida o‘z aksini topgan dostonchilik an’analariga amal qilingani haqida so‘z yuritilgan.