Колебельный процесс железнодорожного земляного полотна из барханных песков.

Ushbu maqola Oʻzbekiston temir yoʻllarida barxan qumlaridan qurilgan yer toʻsinlarining tebranish jarayonini tahlil qiladi. Tadqiqotda harakatdagi poyezdlarning yer toʻsiniga taʼsiri natijasida yuzaga keladigan tebranishlar oʻrganilgan. Turlicha tezlikdagi poyezdlarning taʼsirida qum zarralarining tebranish amplitudasi va chastotasining oʻzgarishi tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari yer toʻsinining dinamik barqarorligini baholash va uni mustahkamlash boʻyicha muhim maʼlumotlar beradi.

Asosiy mavzular

Yer toʻsinining tebranish jarayoni: Maqolada Oʻzbekiston temir yoʻllarida barxan qumlaridan qurilgan yer toʻsinlarida kuzatiladigan tebranish jarayonlari tahlil qilingan. Poyezdlarning harakatlanishi natijasida yer toʻsinidagi qum zarralarining vertikal, gorizontal va koʻndalang yoʻnalishlardagi tebranishlari oʻrganilgan.
Poyezd tezligining tebranishlarga taʼsiri: Poyezdning harakatlanish tezligining oshishi bilan yer toʻsinidagi tebranishlar amplitudasi va chastotasining qanday oʻzgarishi tadqiq qilingan. Maqolada yuqori tezlikdagi harakatlanish yer toʻsinida katta deformatsiyalarga olib kelishi taʼkidlangan.
Barxan qumlarining xususiyatlari: Barxan qumlaridan qurilgan yer toʻsinlarining tebranishlarga nisbatan xususiyatlari oʻrganilgan. Tadqiqot natijalari barxan qumlarining tebranishlarni kamaytirish (damping) xususiyatiga ega ekanligini koʻrsatadi.
Tadqiqot usullari va natijalari: Maqolada tajriba natijalari va ularning tahlili keltirilgan. Zamonaviy seysmoapparatlar yordamida olingan maʼlumotlar statistik ishlovdan oʻtkazilib, tebranishlarning oʻrtacha va maksimal qiymatlari aniqlangan.