Физико-механические и технологические свойства эродированных почв склонов при возделывании пщеницы
Ushbu jurnal «Irrigatsiya va melioratsiya» deb nomlangan boʻlib, 2016-yilning 4-sonida chop etilgan. Unda sugʻorish va melioratsiya sohasidagi dolzarb muammolar, jumladan, sugʻorish tarmoqlarida suvni hisobga olish, paxta ekinlarini sugʻorish texnologiyasi, bio-preparatlarning oʻsimliklarga ta’siri, tuproq qatlamlarining suv va havo almashinuvini yaxshilash, paxta yetishtirishda zamonaviy sugʻorish texnologiyalari, shuningdek, tuproqni eroziyadan himoya qilishning ilmiy-texnik asoslari kabi masalalar yoritilgan. Shuningdek, gidrotexnika inshootlari, nasos stansiyalari, gidro mexanik jihozlarning ishonchliligi va suv xoʻjaligi iqtisodiyoti kabi mavzular ham koʻrib chiqilgan. Jurnalda olib borilgan tadqiqotlar natijalariga koʻra, tuproqning fizik-mexanik xususiyatlari, ayniqsa, namlik, zichlik va qattiqlik, aynan bu xususiyatlarning eroziyaga chidamliligi tuproqning qatlamlarida, ayniqsa, yonbagʻirlarda turlicha boʻlishi aniqlangan. Bunday oʻzgarishlarga asosiy sabab esa tuproq eroziyasi boʻlib, u tuproqdan suvning oqib ketishiga va eroziyaga nisbatan chidamliligini oshirishga olib keladi. Shuning uchun ham tuproq eroziyasini oldini olish va namlikni toʻplashga yordam beruvchi texnologiyalarni ishlab chiqish zarurati taʼkidlangan.
Asosiy mavzular
- Sugʻorish tarmoqlarida suvni hisobga olish: Ushbu maqolada sugʻorish tarmoqlarida suvni hisobga olishdagi ayrim muammolar tahlil qilingan.
- Paxta ekinlarini sugʻorish texnologiyasi: Oʻrta-ingichka tolali gʻoʻza navlarining egat boʻlaklari boʻyicha sugʻorish texnologiyasi va paxta hosildorligini oshirishga oid tadqiqotlar keltirilgan.
- Bio-preparatlarning oʻsimliklarga ta'siri: «Serhosil» bio-preparatiining gʻoʻza oʻsimligining oʻsishi, rivojlanishi va hosildorligiga ta'siri haqida ma'lumot berilgan.
- Tuproqni melioratsiya qilish va sugʻoriladigan yerlardan foydalanish samaradorligini oshirish: Melioratsiya usullarini modernizatsiya qilish va sugʻoriladigan yerlardan foydalanish samaradorligini oshirish hamda suv-yer resurslari mahsuldorligini oshirishga oid usullar koʻrsatilgan.
- Aral dengizi sharoitida DPSIR Diagrammasining roli: Aral dengizi ekologik va ijtimoiy sharoitini tahlil qilishda DPSIR Diagrammasining rolini oʻrganilgan.
- Dukkakli ekinlarni qoʻshimcha daromad manbai sifatida: Dukkakli ekinlarni qoʻshimcha daromad manbai sifatida koʻrib chiqish va ularni yetishtirishga oid tavsiyalar berilgan.
- Tuproqni eroziyadan himoya qilish texnologiyalari: Tuproqning fizik-mexanik va texnologik xususiyatlarini, ayniqsa, qiyaliklardagi tuproqlarning namlik, zichlik va qattiqlik kabi koʻrsatkichlarini oʻrganish va eroziyani oldini olishga qaratilgan texnologiyalarni ishlab chiqish zarurati taʼkidlangan.
- Gidrotexnika inshootlari va nasos stansiyalari: Gidrotexnika inshootlari, jumladan, mobil oʻlchagichlar va ularning qismlarini hisoblash usullari, shuningdek, suv omborlarini toʻldirishda tuproq namligini modellashtirish haqida maʼlumot berilgan.
- Suv xoʻjaligi iqtisodiyoti va yer resurslaridan foydalanish: Suv xoʻjaligida innovatsion salohiyatdan samarali foydalanish yoʻllari va meva-sabzavotlarni dastlabki sovutishning ahamiyati muhokama qilingan.