Автомобилларда юк ва пасажирларни ташиш асослари

Ushbu o'quv qo'llanma O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan Namangan muhandislik-pedagogika instituti talabalari uchun "Transport vositalaridan foydalanish" kafedrasi tomonidan ishlab chiqilgan. Qo'llanma "Avtomobillarda yuk va yo'lovchilarni tashish asoslari" fanidan tajriba mashg'ulotlarini bajarish uchun mo'ljallangan bo'lib, transport vositalarini tanlash, ularning texnik ko'rsatkichlari, harakat yo'nalishlari va yuk tashish usullarini o'z ichiga oladi. Qo'llanma talabalarning nazariy bilimlarini amaliy mashg'ulotlarda mustahkamlashga yordam beradi.

Asosiy mavzular

Harakatlanuvchi tarkibning ish unumdorligiga ta'sir etuvchi asosiy texnik ekspluatatsion ko'rsatkichlarni aniqlash: Ushbu mavzu transport vositalarining ish unumdorligiga ta'sir etuvchi asosiy texnik ko'rsatkichlarni (tezlik, yuk ko'tarish qobiliyati, yo'ldan foydalanish koeffitsienti va boshqalar) tahlil qilishga bag'ishlangan. Talabalar ushbu ko'rsatkichlarning o'zgarishi transport vositasining ish unumdorligiga qanday ta'sir qilishini o'rganadilar.
Transport vositalarini tanlash: Ushbu mavzu transport vositalarini yuk va yo'lovchi tashish xususiyatlariga ko'ra to'g'ri tanlashga bag'ishlangan. Talabalar transport vositalarini tanlashda e'tiborga olish kerak bo'lgan asosiy omillarni (yuk hajmi, tashish masofasi, yo'l sharoitlari va boshqalar) o'rganadilar.
Harakatdagi tarkibning ishlashini hisoblash: Ushbu mavzu harakatlanuvchi tarkibning turli marshrutlarda (mayatnik, aylanma) ishlashini hisoblashga bag'ishlangan. Talabalar har bir marshrut turi uchun transport vositasining ish unumdorligini, yo'l uzunligini va boshqa ko'rsatkichlarni hisoblashni o'rganadilar.
Uyumli yuklarni ortish-tushirish ishlarini tashkil etish: Ushbu mavzu avtomobillarda uyumli yuklarni tashishda ortish-tushirish ishlarini tashkil etishga bag'ishlangan. Talabalar ortish-tushirish ishlarining turli usullarini (ekskavatorlar, yuklagichlar) o'rganadilar va ularning samaradorligini baholashni o'rganadilar.
Yengil avtomobil taksilarning ishlashini hisoblash: Ushbu mavzu yengil avtomobil taksilarning ishlashini hisoblashga bag'ishlangan. Talabalar taksilarning yo'nalishda bo'lish vaqtini, tezligini, va foydalanish koeffitsientini hisoblashni o'rganadilar.
Yo'lovchilarning bosib o'tgan masofasini aniqlash: Ushbu mavzu yo'lovchilarning bosib o'tgan masofasini aniqlashga bag'ishlangan. Talabalar yo'nalish bo'ylab bekatlar bo'yicha yo'lovchilar oqimini o'rganish va o'rtacha yurish masofasini aniqlashni o'rganadilar.