Психология
Ushbu psixologiya darsligi talabalarga mo'ljallangan bo'lib, psixologiya fanining asosiy tushunchalari, qonuniyatlari va tamoyillari bilan tanishtiradi. Kitobda insonning psixologik rivojlanishi, shaxsning shakllanishi, xulq-atvorning motivatsion asoslari kabi muhim mavzular keng yoritilgan. Shuningdek, diqqat, xotira, tafakkur va nutq kabi bilish jarayonlarining o'ziga xos xususiyatlari ham batafsil tahlil qilinadi. Darslik nazariy bilimlarni amaliyot bilan bog'lashga qaratilgan bo'lib, unda turli mashqlar, testlar va amaliy vazifalar mavjud.
Asosiy mavzular
- Psixologiyaning predmeti, vazifalari va metodlari: Psixologiya fanining mohiyati, uning o'rganish obyekti va vazifalari ochib beriladi. Psixologik tadqiqot metodlari, ularning afzalliklari va kamchiliklari tahlil qilinadi. Pedagogik faoliyatda psixologik bilimlarning ahamiyati ko'rsatiladi.
- Psixikaning tabiiy-ilmiy asoslari: Nerv sistemasi tuzilishi, funksiyalari va xususiyatlari, uning psixik jarayonlardagi roli ko'rib chiqiladi. Miya tuzilishi va funksiyalari, neyronlararo aloqalar, retikulyar formatsiya va boshqa muhim tushunchalar yoritiladi. Genetik omillar va ularning psixologik xususiyatlarga ta'siri tahlil qilinadi.
- Shaxs psixologiyasi: Shaxsning mohiyati, tuzilishi va rivojlanish qonuniyatlari ochib beriladi. Shaxsning yo'nalganligi, xarakteri, temperament va qobiliyatlari kabi asosiy xususiyatlari batafsil tavsiflanadi. Shaxsni o'rganish metodlari, shaxsning ijtimoiy munosabatlari va o'zaro ta'siri masalalari ko'rib chiqiladi.
- Bilish jarayonlari psixologiyasi: Diqqat, sezgi, idrok, xotira, xayol va tafakkur kabi bilish jarayonlarining mohiyati, turlari, xususiyatlari va rivojlanish qonuniyatlari yoritiladi. Ularning inson faoliyatidagi o'rni va ahamiyati ko'rsatiladi.
- Motivatsiya va faoliyat: Motivatsiya tushunchasi, uning turlari va inson hayotidagi ahamiyati ochib beriladi. Ehtiyojlar, manfaatlar, maqsadlar, istaklar va niyatlar kabi motivatsion omillar tahlil qilinadi. Shuningdek, muvaffaqiyatga erishish motivatsiyasi va o'z-o'zini anglash masalalari ko'rib chiqiladi.
- Muloqot psixologiyasi: Muloqotning mohiyati, turlari va vositalari, shuningdek, shaxslararo munosabatlarning shakllanishi va rivojlanish qonuniyatlari yoritiladi. Muloqotning psixologik to'siqlari, nizolar va ularni hal etish yo'llari tahlil qilinadi. O'qituvchining pedagogik muloqot madaniyati masalalari ko'rib chiqiladi.