Компьютерная лингвистика
Ushbu kitob kompyuter lingvistikasi (KL) ning nazariy va amaliy masalalarini, jumladan, zamonaviy jamiyatda avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalarining o'rni, KLning rivojlanishi, uning asosiy yo'nalishlari, xususan, tabiiy tillarni avtomatik qayta ishlash (NLP) kabi jihatlarini yoritib beradi. Kitobda shuningdek, sun'iy tillar, dasturlash tillari, rasmiy tillar, formal grammatikalar, ma'lumotlarni taqdim etish modellari, kompyuter leksikografiyasi, avtomatik matnni qayta ishlash, informatsion qidiruv tizimlari va mashinasozlik tarjimasi kabi keng qamrovli mavzular qamrab olingan. Kitob, shuningdek, tilshunoslar va informatik mutaxassislarga kompyuter vositalaridan foydalangan holda lingvistik tadqiqotlar olib borish usullari haqida tushuncha beradi.
Asosiy mavzular
- Kompyuter lingvistikasining nazariy asoslari: Kompyuter texnologiyalari va lingvistikani birlashtirgan holda, til va ongning o'zaro aloqasi, modelini yaratish hamda ularning kompyuter muhitida ishlashini o'rganishga bag'ishlangan. Unda tabiiy tillarni avtomatik qayta ishlash (NLP) ning asosiy yo'nalishlari, jumladan, matnni tahlil qilish, modelni yaratish, ma'lumotlarni izlash kabi masalalar yoritilgan.
- Sun'iy tillar va ularning qo'llanilishi: Sun'iy tillar, jumladan, dasturlash tillari, rasmiy tillar va ularning kompyuter tizimlarida, xususan, informatsion tizimlar va dasturlashda qo'llanilishi muhokama qilinadi. Formal grammatikalar va ularning matn tuzilishini aniqlashdagi ahamiyati ham ko'rib chiqiladi.
- Avtomatik matnni qayta ishlash va informatsion qidiruv: Matnni avtomatik qayta ishlash, jumladan, matnni tahlil qilish, rejalashtirish va qayta ishlashning turli usullari, informatsion qidiruv tizimlari, ularning turlari va qo'llanilishi, shuningdek, informatsion qidiruvning lingvistik jihatlari bayon etilgan.
- Kompyuter leksikografiyasi va mashinasozlik tarjimasi: Kompyuter leksikografiyasining shakllanishi, elektron lug'atlar yaratish texnologiyalari, jumladan, tezauruslar, ideografik lug'atlar va ularning informatsion qidiruv tizimlarida qo'llanilishi tushuntiriladi. Shuningdek, mashinasozlik tarjimasi (MT) ning turlari, texnologiyalari va uni rivojlantirishdagi lingvistik muammolar ham ko'rib chiqiladi.