Approaches to Communicative Language Teaching

Ushbu kitob kommunikativ metodika asosida ingliz tilini o'qitishning turli xil yondashuvlarini o'rganadi. Kitobda grammatik kompetensiyadan kommunikativ kompetensiyaga o'tish, turli o'qitish usullari (masalan, mazmun asosidagi, vazifa asosidagi, matn asosidagi va kompetensiyaga asoslangan yondashuvlar) va ularning afzalliklari va kamchiliklari muhokama qilinadi. Shuningdek, kitobda kommunikativ o'qitishda sinf xonalari uchun eng yaxshi bo'lgan faoliyat turlari, o'qituvchi va o'quvchining roli ham ko'rsatilgan. Kitob nazariy ma'lumotlar va amaliy misollar bilan ta'minlangan bo'lib, ingliz tilini o'qitish usullarini takomillashtirishni istagan o'qituvchilar uchun foydali qo'llanma hisoblanadi.

Asosiy mavzular

Kommunikativ metodikaning asosiy tamoyillari: Kommunikativ metodika (CLT) o'quvchilarning real hayotiy vaziyatlarda tilni ishlatish qobiliyatini rivojlantirishga qaratilgan. Grammatikani o'rganishdan ko'ra, tilning funktsional jihatlariga e'tibor beriladi. O'quvchilarning o'zaro muloqotga kirishishi, real materiallardan foydalanish va o'quv jarayonida o'zlarining shaxsiy tajribalarini qo'llashga undaladi. Darslar o'quvchilarning ehtiyojlari va qiziqishlariga moslashtirilgan holda tashkil etiladi.
Turli xil yondashuvlar: mazmun, vazifa, matn va kompetensiya: Kitobda kommunikativ metodikaning turli xil yondashuvlari ko'rib chiqiladi. Mazmun asosidagi yondashuvda (CBI) darslar o'quvchilar uchun qiziqarli bo'lgan mavzular atrofida tashkil etiladi, bu esa ularning tilni o'rganishga motivatsiyasini oshiradi. Vazifa asosidagi yondashuvda (TBI) o'quvchilar real hayotiy vazifalarni bajarish orqali tilni o'rganadilar. Matn asosidagi yondashuvda darslar turli xil matnlarni (hikoyalar, maqolalar, dialoglar) tahlil qilishga qaratiladi. Kompetensiyaga asoslangan yondashuvda esa o'quvchilarning muayyan kompetensiyalarga ega bo'lishi (masalan, ish intervyusidan o'tish) maqsad qilib qo'yiladi.
Sinf xonasida qo'llaniladigan faoliyatlar: Kommunikativ metodikada sinf xonasida o'quvchilarning o'zaro muloqotini rag'batlantiradigan faoliyatlar qo'llaniladi. Bularga juftlikda ishlash, guruhlarda ishlash, rolli o'yinlar, munozaralar va loyihalar kiradi. Maqsad o'quvchilarga tilni real vaziyatlarda ishlatish imkoniyatini berish va ularning tilga bo'lgan ishonchini oshirishdir. O'qituvchi dars jarayonida ko'proq yo'naltiruvchi va yordam beruvchi rolini bajaradi.
O'qituvchi va o'quvchining rollari: Kommunikativ metodikada o'qituvchi an'anaviy ma'ruzachi rolidan voz kechib, ko'proq fasilitator (yordamchi) rolini o'z zimmasiga oladi. O'qituvchi o'quvchilarga tilni ishlatish uchun imkoniyatlar yaratadi, ularga yordam beradi va xatolarni tuzatadi. O'quvchilar esa o'quv jarayonida faol ishtirok etadilar, o'zaro muloqotga kirishadilar va tilni mustaqil ravishda o'rganadilar. Ular xato qilishdan qo'rqmasliklari va tilni to'g'ri ishlatishga harakat qilishlari kerak.