ОПРЕДЕЛЕНИЕ ФИЗИКО-ХИМИЧЕСКИХ И АДСОРБЦИОННЫХ ХАРАКТЕРИСТИК НОВОГО АКТИВИРОВАННОГО УГЛЯ ИЗ КОСТОЧЕК УРЮКА
Ushbu maqola quritilgan o'rik danaklaridan olingan yangi faollashtirilgan uglerodning (AU-KU) jismoniy-kimyoviy va adsorbsion xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqot jarayonida AU-KU ning jismoniy-kimyoviy va adsorbsion xususiyatlari aniqlandi va ularning sanoatda ishlatiladigan AG-3 faollashtirilgan uglerodi bilan taqqoslandi. Ishlab chiqarishni mahalliy xomashyo hisobiga importdan xabarsiz qilish maqsadida, O'zbekistonda ko'p miqdorda mavjud bo'lgan o'rik danaklari chiqindilaridan faollashtirilgan uglerod olish usullari o'rganilgan va uning samaradorligi namoyish etilgan. Shuningdek, maqolada AU-KU ning turli texnologik jarayonlar uchun qo'llanilishi bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Faollashtirilgan uglerodlarning jismoniy-kimyoviy va adsorbsion xususiyatlarini aniqlash usullari: Maqolada faollashtirilgan uglerodlarning jismoniy-kimyoviy va adsorbsion xususiyatlarini aniqlash uchun qo'llanilgan uslublar batafsil yoritilgan. Xususan, sorbentlarning dinamik sig'imini aniqlash uchun kriogen usul (IOHN O'R FAN instituti) hamda boshqa zamonaviy va klassik tadqiqot usullari (GOST standartlari) keltirilgan.
- O'rik danaklaridan yangi faollashtirilgan uglerod olish va uning xususiyatlari: Quritilgan o'rik danaklaridan karbonizatsiya va aktivatsiya jarayonlari orqali yangi faollashtirilgan uglerod (AU-KU) olingan. Turli harorat va vaqt rejimlarida olingan mahsulotlarning jismoniy-kimyoviy va adsorbsion xarakteristikalari (nașibiy zichlik, porozimetriya, zòllilik, adsorbsion aktivlik) aniqlanib, optimal jarayon sharoitlari belgilangan. Olingan AU-KU ning xususiyatlari sanoat AG-3 uglerodi bilan taqqoslangan.
- AU-KU ning sanoat AG-3 uglerodi bilan taqqoslanishi: Maqolada olingan AU-KU ning bir qator asosiy ko'rsatkichlari (nașibiy zichlik, umumiy va mikro-g'ovaklar hajmi, adsorbsion aktivlik, qorishtirishga chidamlilik, zòllilik) sanoatda keng qo'llaniladigan AG-3 uglerodi ko'rsatkichlari bilan taqqoslangan. Natijalar AU-KU ning ba'zi ko'rsatkichlari bo'yicha AG-3 dan ustun ekanligini ko'rsatgan.
- AU-KU ning amaliy qo'llanilishi va O'zbekistonda o'rik danaklarini qayta ishlash istiqbollari: Tadqiqot natijalari AU-KU ni qayta tiklangan amin eritmasini tozalashda qo'llashni tavsiya qilish imkonini beradi. Shuningdek, maqolada O'zbekiston Respublikasi oziq-ovqat sanoatida hosil bo'ladigan o'rik danaklari chiqindilarini uglerodli adsorbentlarga aylantirishning iqtisodiy samaradorligi va ekologik ahamiyati ta'kidlangan.