Антиаритмин ва дигидроатизин гидрохлориди дори воситалари субстанцияларини ишлаб чиқариш технологиялари
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi avtoreferati "Aconitum" turkumiga kiruvchi o'simliklardan olinadigan antiaritmik va antiaritmik dori vositalari - antiaritmik va digidroatizin gidroxloridining texnologik jarayonlarini ishlab chiqish va takomillashtirishga bag'ishlangan. Tadqiqotda mazkur o'simliklardan ushbu preparatlarni olishning ilmiy asoslari, texnologik jarayonlari, ularning farmakologik xususiyatlari va amaliy qo'llanilishi batafsil yoritilgan. Xususan, ikki hil texnologiya taklif etilgan bo'lib, ular: antiaretmin dorisi uchun ikkilamchi mahsulotlardan, digidroatizin gidroxloridi esa "Aconitum zeravschanicum" o'simligining yer ustki qismidan ishlab chiqarish jarayonlari ilmiy jihatdan asoslab berilgan. Tadqiqot natijalari asosida yangi farmatsevtika mahsulotlarini yaratish bo'yicha patentlar olingan va jahon standartlariga mos keluvchi farmakopeya maqolalari ishlab chiqilgan. Tadqiqot O'zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi O'simlik Moddalari Kimyosi Instituti va Toshkent Farmatsevtika Institutida amalga oshirilgan.
Asosiy mavzular
- Antiaritmik va digidroatizin gidroxloridi dorilari substansiyalarini ishlab chiqarish texnologiyalari: Ushbu dissertatsiya antiaretmin dorisi uchun ikkilamchi mahsulotlardan, digidroatizin gidroxloridi esa "Aconitum zeravschanicum" o'simligining yer ustki qismidan ishlab chiqarish texnologiyalarini taklif qiladi. Tadqiqotda mazkur o'simliklardan ushbu preparatlarni olishning ilmiy asoslari, texnologik jarayonlari, ularning farmakologik xususiyatlari va amaliy qo'llanilishi batafsil yoritilgan.
- Aconitum turkumiga kiruvchi o'simliklardan olingan alkaloidlarning tadqiqoti: Dissertatsiyada "Aconitum" turkumiga kiruvchi o'simliklarning kimyoviy tarkibi, xususan, ulardagi alkaloidlar (lapakonitin, N-dezasetillapakonitin) o'rganilgan. Ushbu alkaloidlarning farmakologik faolligi va ulardan samarali foydalanish usullari ko'rsatib berilgan.
- N-dezasetillapakonitin gidrobromidining patentlangan usuli: O'zbekiston Respublikasi Intellektual mulk agentligi tomonidan N-dezasetillapakonitin gidrobromidini olish usuliga patent olingan. Ushbu usul antiaretmin dorisi uchun ikkilamchi mahsulotdan "Aллапинин" substansiyasini "Antiaretmin" substansiyasi sifatida foydalanish imkonini bergan.