Ushbu o'quv qo'llanma o'rta maxsus ta'lim muassasalari talabalari uchun jahon adabiyotining mumtoz namunalari asosida tuzilgan bo'lib, unda XIX-XX asrlar adabiyoti vakillarining hayoti va ijodi, asarlarining tahlili va adabiy yo'nalishlari haqida ma'lumotlar berilgan. Qo'llanma o'zbek tilida rus tilida ta'lim olib boriladigan o'quv yurtlari uchun mo'ljallangan.
Ushbu kitobda Rossiya adabiyotining XIX oxiri — XX asr boshlaridagi rivojlanish bosqichlari, adabiy oqimlari, yirik namoyandalari va ularning ijodi chuqur tahlil qilingan. O‘quvchilarga V. Bryusov, A. Blok, A. Ahmatova, O. Mandelstam, A. Kuprin, I. Bunin, M. Bulgakov, B. Pasternak, V. Nabokov, A. Platonov, M. Sholoxov, S. Yesenin, M. Tsvetaeva, A. Yesenin, V. Mayakovskiylar ijodi bilan tanishtiriladi. O‘quvchilar o‘zbek va jahon adabiyotining jahon madaniyatiga ta’sirini tushunishlari, o‘zbek adabiyoti bilan qiyosiy o‘rganishlari uchun zarur bo‘lgan ma’lumotlar keltirilgan. Kitobda adabiy asarlar tahlil qilinib, ularning asosiy mavzulari, qahramonlari, badiiy uslublari, ijtimoiy-siyosiy ahamiyati yoritilgan. Har bir mavzuni yakunida berilgan savollar o‘quvchilarning o‘zlashtirish darajasini tekshirishga qaratilgan.
Ushbu kitob, O'rta ta'lim muassasalarining 10-sinfi va o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi muassasalarining o'quvchilari uchun mo'ljallangan bo'lib, jahon adabiyoti durdonalaridan namunalar, jumladan rus va o'zbek mumtoz adabiyotining eng yaxshi namoyandalari ijodidan parchalar hamda shoirlar ijodidan she'rlar bilan tanishtiradi. Kitob rus adabiyoti vakillari Lev Tolstoy, Anton Chekhov, Fyodor Tyutchev, Afanasiy Fet, Nikolay Nekrasov ijodidan qisqacha ma'lumotlar va parchalar bilan boyitilgan. O'zbek adabiyoti bo'limida esa Muhammad Amin Hodja Mukimi, Zakirdjan Halmuhammad Furqat, Abdurauf Fitrat, Chulpan Abdulhamid Suleyman-Og'li kabi ijodkorlar ijodiy faoliyatlari yoritilgan. Shuningdek, kitobda jahon adabiyoti klassikalaridan Lord Bayron, Viktor Gyugo, Genrix Geyne ijodidan ham parchalar keltirilgan. Adabiyotshunoslikka oid terminlarning qisqacha izohli lug'ati ham kitobning muhim qismlaridan biridir.
Ushbu matn Xorazm viloyati Xalq ta'limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti (XPTVQTTMOI) tomonidan rus tili va adabiyoti o'qituvchilari uchun maxsus tayyorlangan qo'llanma bo'lib, 18 ta mavzuni qamrab oladi. Qo'llanmada rus tili va adabiyoti fanini o'qitishning tashkiliy-metodik jihatlari, davlat ta'lim standartlari va dasturlari, me'yoriy-huquqiy hujjatlar, ta'lim berish usullari va metodlari xususida ma'lumot berilgan.
Ushbu kitob O‘rta ta'lim muassasalarining 10-sinfi va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining o‘quvchilari uchun mo‘ljallangan bo‘lib, rus tilida bo‘lgan adabiyot bo‘yicha darslikdir. Kitobda XIX asr rus adabiyotining asosiy yo‘nalishlari, yetuk adiblar ijodi va ularning asarlaridagi asosiy g‘oyalar tahlil qilingan. Kitobda mumtoz adabiyot namoyandalari hamda ularning ijodiy olami, asarlaridagi ijtimoiy-psixologik va falsafiy jihatlar ochib berilgan.
Kitobda I.N. Stirkes, G.Sh. Abdullayeva va R.R. Tumparovlar tomonidan tuzilgan adabiyot xrestomatiyasi taqdim etilgan. Unda L.N. Tolstoy, A.P. Chexov, V.G. Korolenko, A.P. Platonov, V.G. Rasputin, V.P. Astafyev, G. G'ulom, X. Olimjon, Dj. Oldrij kabi yozuvchilarning asarlari jamlangan. Kitobga bolalar hayoti, insoniy munosabatlar, urush, tabiat va axloqiy masalalarni yorituvchi hikoyalar, povestlar, she'rlar va dramatik etyudlar kiritilgan.
Ushbu kitob rus adabiyotining 1960-1990 yillardagi holatini yoritadi. Unda nasr, she'riyat va dramaturgiya janrlari bo'yicha tahlillar berilgan. Asosiy urg'u o'sha davr adabiyotining xususiyatlari, tendensiyalari va asosiy vakillariga qaratilgan. Kitobda urush mavzusi, qishloq hayoti, axloqiy qadriyatlar, shaxs erkinligi va jamiyat bilan munosabatlar kabi masalalar ko'tariladi.
Ushbu kitob Nikolay Alekseyevich Nekrasovning turli yillarda yozilgan she'r va poemalaridan iborat to'plamdir. Unda ijtimoiy adolat, xalq hayoti, sevgi, tabiat va shaxsiy kechinmalar kabi mavzular yoritilgan. Asarlar shoirning hayoti va ijodiy yo'lini, shuningdek, XIX asrning o'rtalaridagi Rossiyaning ijtimoiy-siyosiy muhitini aks ettiradi.
Ushbu kitob M. Yu. Lermontovning she'riy asarlaridan iborat. Unda turli yillarda yozilgan she'rlar jamlangan bo'lib, ular orasida "Napoleon", "Zhalobi turka", "Rodina", "Tuchi", "Utes", "Parus", "Borodino", "Smert poeta" kabi mashhur asarlar mavjud. She'rlar muhabbat, yolg'izlik, vatan, tabiat, jamiyat va insonning o'rni kabi turli mavzularni qamrab oladi. Kitob oxirida asarlarning yaratilish tarixi va tahlili berilgan izohlar keltirilgan.
Ushbu kitob o'rta ta'lim maktablarining 10-sinfi uchun adabiyot darsligidir. Darslikda rus adabiyotining XIX asr ikkinchi yarmidagi namoyondalarining hayoti va ijodi, shuningdek, o'zbek va jahon adabiyotining ayrim namunalariga bag'ishlangan materiallar jamlangan. Darslik o'quvchilarning adabiyotga oid bilimlarini chuqurlashtirish va tahliliy fikrlash qobiliyatini rivojlantirishga qaratilgan.