"Boburnoma" - Zahiriddin Muhammad Bobur tomonidan eski o'zbek tilida yozilgan memuar va tarixiy-ilmiy asar. Asarda 1494-1529 yillarda Markaziy Osiyo, Afg'oniston va Hindistonda bo'lib o'tgan tarixiy voqealar yilma-yil aniqlik bilan bayon qilingan. Asar Boburning hayoti va siyosiy faoliyati bilan chambarchas bog'liq. Kitob 3 qismga bo'linadi: Boburning Movarounnahr, Afg'oniston va Hindistondagi hukmdorlik davri.
Ushbu kitob Zahiriddin Muhammad Boburning "Boburnoma" asari bo'lib, unda muallifning hayoti, harbiy yurishlari, hukmronlik davri, shuningdek, XV-XVI asrlardagi Movarounnahr, Hindiston, Afg'oniston va boshqa qo'shni o'lkalar tarixi, geografiyasi, etnograiyasi va madaniyati haqida ma'lumotlar keltirilgan. Asar voqealari yilma-yil tartibida bayon etilgan.
"Boburnoma" Zahiriddin Muhammad Bobur hayoti va faoliyatining asosiy qismini qamrab olgan avtobiografik asar hisoblanadi. Asarda Boburning harbiy yurishlari, siyosiy kurashlari, shuningdek, ilm-fan, madaniyat va san'atga oid qarashlari o'z ifodasini topgan. Kitobda Markaziy Osiyo, Eron, Afg'oniston va Hindistonning XV-XVI asrlardagi ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayoti tasvirlangan. Asar o'zbek tilining qadimiy yodgorligi sifatida bebaho ahamiyatga ega.
Ushbu matn O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi tasarrufidagi Navoiy davlat pedagogika institutining o'zbek filologiyasi fakulteti "O'zbek adabiyoti" kafedrasi tomonidan tayyorlangan "O'zbek adabiyoti fanidan kurs ishi"dir. Kurs ishi Zahiriddin Muhammad Boburning "Boburnoma" asarida tarixiy shaxslar talqiniga bag'ishlangan. Unda "Boburnoma"ning ahamiyati, Bobur shaxsi, asardagi tarixiy shaxslarning tasviri, ularning adabiy-badiiy qimmati tahlil qilinadi.
Kitob Nizomiy nomidagi TDPU talabasi tomonidan tayyorlangan "Boburnoma – yodnoma asar mavzusini oʻrganish" nomli referatdir. Referatda Boburning hayoti, ijodi, asarlari va ularning ahamiyati, shuningdek, Boburning shaxsiy fazilatlari va yosh avlodni tarbiyalashdagi oʻrni haqida maʼlumotlar keltirilgan.
Ushbu referat Zahiriddin Muhammad Boburning "Boburnoma" asarini tahlil qiladi. Asarda Boburning hayoti, ijodi, tarixiy shaxslarga munosabati, Samarqand tasviri, irrigatsiya va yerga munosabati kabi mavzular yoritilgan. Referat "Boburnoma"ning o'zbek adabiyotidagi o'rni va ahamiyatini ochib beradi.
Ushbu avtoreferatda filologiya fanlari doktori (PhD) dissertatsiyasi mavzusi, dolzarbligi, tadqiqotning maqsad va vazifalari, ilmiy yangiligi, amaliy ahamiyati, tadqiqot natijalarining joriy qilinishi va nashr qilingan ishlar haqida ma'lumot berilgan. Dissertatsiya "Boburnoma"ning inglizcha tarjimalaridagi frazeologik birliklarni qiyosiy o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, unda milliy-madaniy xususiyatlar, tarjima uslublari va adekvatlik masalalari tahlil etilgan.
"Бобурнома" асари Заҳириддин Муҳаммад Бобур томонидан ёзилган бўлиб, XV аср охири ва XVI аср бошларидаги Ўрта Осиё, Афғонистон ва Ҳиндистоннинг тарихи, географияси ва этнографиясига оид маълумотларни ўз ичига олган муҳим тарихий манбадир. Асарда Бобурнинг ҳаёти, ҳарбий юришлари, сиёсий воқеалар, шунингдек, ўша даврдаги ижтимоий-иқтисодий ва маданий ҳаёт тасвирланган.
Ushbu tadqiqot «Boburnoma» asarining urdu tilidagi tarjimasi leksik-semantik xususiyatlarini Mirzo Nasimiddin Haydar Kuagoni tarjimasi misolida o'rganadi. Tadqiqotda Boshlang'ich turkiy matn bilan urducha tarjimadagi milliy va madaniy jihatlar, tarixiy shaxslar, geografik nomlar, hayvonot va nabodot olamining tasviri qiyoslanadi. Muallif Boshlang'ich matndagi tilning o'ziga xos xususiyatlarining tarjimada qanchalik aks etganligini, tarjima usullari va uslubiy yechimlarni tahlil qiladi. Tadqiqot natijalari O'zbekiston va jahon sharqshunosligiga, tarjima nazariyasiga hissa qo'shadi va o'zbek tilshunosligi, adabiyotshunosligi, tarixshunosligining dolzarb muammolarini yechishga yordam beradi.
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Zahiriddin Muhammad Boburning “Boburnoma” va Muhammad Haydar Mirzoning “Tarixi Rashidi” asarlarida badiiy ijod masalalarini, jumladan, muallif uslubi, adabiy muhit va adabiy tanqidga oid masalalarni tadqiq etishga bag'ishlangan. Tadqiqotda ikki buyuk adibning ijodiy faoliyati, ularning uslubiy, badiiy-estetik qarashlari, adabiy portretlarni yaratishdagi mahorati, shuningdek, mutasavvuf adiblar obraziga bo'lgan munosabatlari tahlil qilinadi. Tadqiqot jahon adabiyotshunosligida mumtoz turkiy adabiyotning ahamiyatini va uni o'rganishning dolzarbligini ko'rsatib beradi.