Kitob Oʻzbekiston xalqlari tarixidagi siyosiy kurashlarga, Turkistonning Rossiya tomonidan bosib olinishiga va mustamlakachilik siyosatiga bagʻishlangan. Unda xalqning mustaqillik uchun kurashi, jadidchilik harakati va oʻlkaning iqtisodiy-ijtimoiy ahvoli tahlil etilgan.
Asarda ibtidoiy odamlarning olovni saqlab qolish va yangi olov manbalarini topish uchun kurashlari, qabilalararo munosabatlar va tabiatga qarshi kurashlari tasvirlangan.
Ushbu kitob Turkistonning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishi tarixiga bag'ishlangan arxiv materiallari to'plamidir. To'plamga kiritilgan hujjatlar XIX asrda sodir bo'lgan voqealarni, mahalliy xalqning mustamlakachilikka qarshi kurashini, shuningdek, Rossiya imperiyasining siyosatini yoritadi. Kitobda keltirilgan materiallar tarixchilarga, tadqiqotchilarga va o'quvchilarga O'rta Osiyo tarixining ushbu davrini chuqurroq o'rganishga yordam beradi.
Kitob O'rta Osiyoning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishi va mustamlakaga aylantirilishi tarixiga bag'ishlangan. Unda XIX asrning ikkinchi yarmi va XX asr boshlaridagi siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy jarayonlar, mahalliy aholining mustamlakachilik zulmiga qarshi kurashi, jadidchilik harakati va Turkistonning Rossiya imperiyasi tarkibiga qo'shilishi oqibatlari haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan "O'zbekiston tarixi" fani dasturi asosida tayyorlangan metodik qo'llanma bo'lib, unda talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etish bo'yicha ko'rsatmalar berilgan. Qo'llanma O'zbekiston tarixining turli davrlarini qamrab olgan mavzularni o'z ichiga oladi va talabalarga mustaqil ishlar uchun materiallar va topshiriqlar beradi. Kitobning maqsadi talabalarning tarixiy bilimlarini mustahkamlash va mustaqil tadqiqot ko'nikmalarini rivojlantirishdan iborat.
Ushbu kitobda milliy g'oya va mustaqillik masalalari, xususan, zamonaviy davrda insonning ongi va qalbi uchun kurash mavzulari ko'rib chiqiladi. Unda mafkuraviy poligonlar, ularning faoliyati va inson ongiga ta'siri, shuningdek, globalizatsiya va axborot oqimlarining bu jarayondagi roli tahlil qilinadi. Kitobda yosh avlodni turli xil mafkuraviy tahdidlardan himoya qilish uchun mafkuraviy immunitetni shakllantirish zarurligi ta'kidlanadi.
Kitobda O'rta Osiyo xalqlarining mo'g'ullar istilosiga qarshi kurashi, Jaloliddin Manguberdi faoliyati, Chingizxon imperiyasining shakllanishi, mo'g'ul qonunlari ("Yaso"), mo'g'ullarning O'rta Osiyoga bostirib kirishi va Chig'atoy ulusidagi ijtimoiy-siyosiy vaziyat kabi mavzular yoritilgan.
Ushbu kitob Turkiston o'lkasining tarixi, iqtisodiyoti, etnografiyasi va madaniyatiga bag'ishlangan bo'lib, Turkiston general-gubernatorligi davridagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. To'plamda mintaqaning zabt etilishi, kolonizatsiya, tabiiy resurslarni o'rganish, savdo-sotiq, sanoat va transport infratuzilmasining rivojlanishi kabi masalalar yoritilgan. Shuningdek, kitobda Turkiston o'lkasidagi xalqlar, ularning urf-odatlari, an'analari va turmush tarzi haqida ham ma'lumotlar mavjud. "Turkiston to'plami" Turkiston o'lkasini o'rganish uchun qimmatli manba bo'lib, mintaqa tarixiga qiziquvchilar uchun foydali bo'lishi mumkin.
Ushbu kitob O'rta Osiyoning Chor Rossiyasi tomonidan bosib olinishi tarixiga bag'ishlangan. Unda XIX asr o'rtalarida O'rta Osiyo xonliklarining ahvoli, Qo'qon xonligining bosib olinishi, Buxoro va Xiva xonliklarining zabt etilishi, hamda O'rta Osiyo masalasida Angliya va Rossiya o'rtasidagi raqobat kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Kitob O'zbekistonning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishi, Xiva xonligining siyosiy ahvoli, Xorazm tarixini o'rganish va rus askarlarining shafqatsizligi kabi mavzularda ma'lumot beradi. Asarda Muhammad Rahimxon kabi tarixiy shaxslar hayoti yoritilgan, turli adabiy parchalar keltirilgan.