Ushbu kitob pirometallurgiya jarayonlari nazariyasiga bag'ishlangan bo'lib, metallurgiya sohasida yuqori temperaturalarda metall olish va ularga ishlov berish usullarini o'rganishga qaratilgan. Kitobda metallarning fizik-kimyoviy xossalari, ularning oksidlanish va qaytarilish jarayonlari, shlaklar va ularning xususiyatlari, domna jarayoni kabi mavzular ko'rib chiqiladi. Kitob talabalarga metallurgiya sohasida fundamental bilimlar berish maqsadida yozilgan.
Ushbu kitob pirometallurgiya jarayonlari nazariyasiga bag'ishlangan bo'lib, metallurgiya sanoatida yuqori haroratlarda metall olish va ularga ishlov berish usullarini o'rgatadi. Kitobda metallarning fizik-kimyoviy xossalari, ularning oksidlanish, sulfidlanish va tiklanish jarayonlari, shuningdek, domna jarayonlari va metallarni vakuum-termik usulda olish kabi mavzular batafsil yoritilgan. Kitob talabalarga pirometallurgiya sohasida fundamental bilim berishga qaratilgan.
Ushbu tadqiqot elektron chiqindilaridan (ЭЛ) qimmatbaho va rangli metallarni ajratib olishning samarali pirometallurgiya texnologiyasini ishlab chiqishga bag'ishlangan. Asosiy maqsad elektron chiqindilaridan oltin, kumush, mis, qalay, temir, nikel, qo'rg'oshin, qimmatbaho metallar va platina guruhidagi metallarni ajratib olishdir. Tadqiqotda elektron chiqindilarining turlari, tarkibi, ular bilan ishlash jarayonlari, jumladan, oksidlovchi kuydirish va mis kollektor bilan eritish kabi bosqichlar tahlil qilinadi. Elektron chiqindilarini tasniflash hamda ular tarkibidagi metallarni ajratib olishning texnologik parametrlari ko'rib chiqiladi.
Ushbu kitob kimyoviy texnologiya yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, kamyob metallarni ishlab chiqarishning piro- va gidrometallurgik jarayonlariga bag'ishlangan. Kitobda metallurgiya jarayonlarining nazariy asoslari, termodinamika, kinetika, shlaklar va boshqa muhim bo'limlar yoritilgan. Ushbu qo'llanma davlat tilida taqdim etilganligi bilan ahamiyatli.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Pirometallurgiya jarayonlari nazariyasi
Ushbu avtoreferat O'zbekiston Milliy universiteti huzuridagi "Fan va taraqqiyot" davlat unitar korxonasining ilmiy darajalarni beruvchi DSc.03/30.12.2019.K/T.03.01 raqamli ilmiy kengashi tomonidan tasdiqlangan va Navoiy Davlat konchilik instituti tomonidan tayyorlangan dissertatsiya haqidagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Tadqiqotning asosiy maqsadi molibden sanoati sulfidli materiallari va keklarini kuyidirish jarayonini takomillashtirish orqali qimmatbaho komponentlarni ajratib olishni yaxshilashdan iborat. Unda molibden ishlab chiqarish jarayonlaridagi kamchiliklar tahlil qilinib, yangi, samaraliroq texnologiyalar va usullar taklif etiladi. Jumladan, past haroratli intensiv kuyidirish texnologiyalari, ularning optimal rejimlari va ishlatiladigan uskunalar haqida batafsil ma'lumot beriladi. Tadqiqot natijalari dunyoning yetakchi ilmiy markazlari va sanoat korxonalarida olingan natijalar bilan solishtirilgan hamda amaliyotga tatbiq etish bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Kitobda oltin va kumush metallurgiyasi jarayonlari, ularning fizik-kimyoviy xossalari, rudalardan ajratib olish usullari, eritish, цианирование va amal’gamalash texnologiyalari, shuningdek, ularning iqtisodiy ahamiyati va O‘zbekistonda oltin qazib olish tarixi haqida ma’lumot berilgan. Kitob metallurgiya sohasidagi talabalar va mutaxassislar uchun mo‘ljallangan bo‘lib, unda nazariy bilimlar va amaliy maslahatlar mujassam.
Kitobda oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan "Metallurgiya" fanidan ma'ruzalar konspekti keltirilgan. Unda oltin va kumush kabi qimmatbaho metallarni qazib olish, ularni eritish va tozalash, цианирование jarayonlari, termodinamikasi va boshqa metallurgik usullari haqida ma'lumot berilgan. Kitob O'zbekistonda qimmatbaho metallarni qazib olish tarixi va ahamiyatini ham qamrab oladi.
Ushbu tadqiqot ishi davomida metallarni ajratish va konsentratsiyalash bo'yicha ilmiy asoslar yaratish maqsadida yangi nanostrukturali qattiq ekstraktorlarni ishlab chiqish ko'zda tutilgan. Ishda materiallarning tarkibi, tuzilishi, mikro tuzilishi va xossalari o'rtasidagi bog'liqlikni aniqlash orqali qimmatli, nodir va rangli metallarni ajratib olish uchun ilmiy asos yaratish nazarda tutilgan. Tadqiqotda turli xil polimer matritsalarda mavjud bo'lgan oltingugurt, azot, fosfor va kislorod atomlarini o'z ichiga olgan murakkab organohalogen birikmalar qo'llanilgan. Tadqiqot jarayonida keng tarqalgan kimyoviy-fizikaviy usullar, jumladan atom-absorbsion analiz, IR-spektroskopiya, termoanalitik tadqiqotlar va elektron mikroskopiya usullari qo'llanilgan. Sorbentlarning samaradorligi turli xil metallar uchun sinovdan o'tkazilib, ularning konsentratsiyalash va ajratish qobiliyatlari aniqlangan.