Ushbu maqola binolarning quyosh radiatsiyasi bilan ta'minlanganligini o'rganadi. Maqola quyosh radiatsiyasining binolarning energiya samaradorligiga ta'sirini, binoning shakli, orientatsiyasi va materiallarining ahamiyatini tahlil qiladi. Shuningdek, binolarning quyosh radiatsiyasini hisoblash usullari va turli geometrik shakllardagi binolarning quyosh energiyasidan foydalanish imkoniyatlari ko'rib chiqiladi.
Ushbu kitob quyosh kollektorlari haqida bo'lib, ularning turlari, ishlash prinsiplari, afzalliklari va kamchiliklari, qo'llanilishi va energiya samaradorligi kabi masalalarni yoritadi. Kitob quyosh energiyasidan foydalanishning ekologik va iqtisodiy jihatlariga alohida e'tibor qaratadi.
Ushbu hujjat quyosh energetikasining istiqbollariga bag'ishlangan ma'ruza bo'lib, unda quyosh energiyasining afzalliklari, O'zbekistonda qayta tiklanuvchi energiya manbalarini rivojlantirish istiqbollari, quyosh batareyalari va ularning tuzilishi haqida ma'lumotlar berilgan. Hujjatda, shuningdek, quyosh energiyasidan foydalanishning afzalliklari va kamchiliklari, hamda bu sohani rivojlantirishning istiqbollari muhokama qilingan.
Ushbu kitobda quyosh faolligi (QF) va uning Yer yuzidagi turli hodisalar, shu jumladan iqlim, geologik jarayonlar, biologik va ijtimoiy-iqtisodiy omillar bilan bog'liqligi chuqur tahlil qilinadi. Mualliflar QFning ekzogenetik (tashqi) omillar ta'siri natijasida yuzaga keladigan mexanizmlarini ochib berishga harakat qilishadi. Kitobda Quyosh faolligining 22-yillik va 11-yillik tsikllari, Yupiter, Yer, Merkuriy va boshqa sayyoralar magnit maydonlarining QFga ta'siri hamda kometalarning roli atroflicha ko'rib chiqiladi. Shuningdek, QFni prognozlash usullari va uning xalq xo'jaligida, ayniqsa, energiya, qishloq xo'jaligi va meditsina kabi sohalarda qo'llanilishi bo'yicha tadqiqotlar keltirilgan. Kitobda QFning biologik tizimlarga, jumladan, inson salomatligi va ijtimoiy hayotiga ta'siri ham o'rganilgan.
Ushbu maqolada yulduzlar ichida plazmaning harakati natijasida yuzaga kelgan magnit maydonining tabiati atroflicha tahlil qilingan. Unda quyosh magnit maydonlarining kelib chiqishi, tuzilishi va xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan. Quyosh tizimining fizik jarayonlari, xususan, quyosh magnit maydonlarining hosil bo'lishi, konveksiya, magnit o'tkazuvchanligi va plazma harakati kabi masalalar ko'rib chiqilgan. Shuningdek, quyosh dog'lari, факелы va protuberanetslar kabi quyosh faolligi hodisalari bilan bog'liq magnit maydonlarining o'zgarishlari ham tahlil etilgan.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu kitob Quyoshning tuzilishi, energiyasi va aktivligini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, Quyosh atmosferasi, spektral tarkibi, ichki tuzilishi, energiyasi manbai, aktivlik qonuniyatlari va Yerga ta'siri kabi asosiy mavzularni qamrab oladi. Kitobda Quyosh dog'lari, chaqnashlar, protuberanslar, magnit maydonlar va boshqa aktivlik hodisalarining fizik xususiyatlari va Yerga ta'siri batafsil ko'rib chiqilgan. Shuningdek, kitob Quyosh energiyasidan foydalanish va Yerda energiya muammosini hal qilishdagi ahamiyatini yoritadi.
Ushbu maqola quyosh radiatsiyasining xususiyatlari va quyosh radiatsiyasidan xonaga issiqlik uzatishni o'rganadi. Unda quyosh radiatsiyasining energetik xususiyatlari, xususan, spektral tarkibi, anizotroplik, davriylik va har xil ob'ektlar va tizimlar bilan o'zaro ta'siri muhokama qilinadi. Materiallarning issiqlikni yutish xususiyatlari ham ko'rib chiqiladi. Ushbu xususiyatlar binolarni loyihalash va quyosh termostat tizimlari uchun muhim ahamiyatga ega. Quyosh radiatsiyasini o'rganish bilan birga, atmosferada tarqaladigan va diffuziya oqimlari hosil qiladigan radiatsiya va radiatsiya balansini hisoblashga oid ma'lumotlar ham keltirilgan. Binolarga turli manbalardan keladigan issiqlik oqimlari, jumladan, maishiy issiqlik ajralishi, odamlar, yoritish va texnologik uskunalar kabi manbalar ham hisobga olinadi. Xususan, isitish tizimlarining quvvatini hisoblashda quyosh radiatsiyasidan keladigan issiqlikni hisobga olish va amalda ushbu hisobga olish isitish moslamalarining issiqlik uzatishini kamaytirish orqali amalga oshiriladi.
Ushbu maqola Yerning hayot faoliyati va inson salomatligi bilan bog'liq quyosh faolligining ta'sirini o'rganadi. Unda quyosh faolligi va Yer magnetizmi, atmosferaning elektr xususiyatlari, va boshqa tabiat hodisalarining o'zaro bog'liqligi haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, maqolada quyosh faolligining inson ruhiyatiga, ayniqsa, psixologik holatlarga ta'sirini, qishloq xo'jaligi va boshqa sohalarda ushbu ma'lumotlardan qanday foydalanish mumkinligi ham yoritilgan. Mualliflar, xususan A.L. Chijеvskiyning tadqiqotlariga tayanib, quyosh va Yer o'rtasidagi aloqadorlikni tushuntirib, ushbu bilimlardan kelajakda samarali foydalanish yo'llarini ko'rsatib berishga harakat qilgan.
Ushbu dissertatsiya Toshkent viloyati sharoitida quyosh energiyasi hisobiga yashash uylarining energiya ta'minoti tizimini ishlab chiqish va o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda passiv uylarning qurilish texnologiyalari, ularning samaradorligi, shuningdek, quyosh energiyasidan foydalanishning afzalliklari atroflicha o'rganilgan. Toshkent mintaqasining iqlimiy va ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlari tahlil qilinib, quyosh energiyasini ishlatishning texnik-iqtisodiy asoslari ko'rsatilgan.